تست های لیشمانین و الایزا با استفاده از آنتی بادی مونوکلونال در تشخیص انواع لیشمانیازیس جلدی

بیماری لیشمانیازیس جلدی یا سالک دارای دو نوع آنتروپونوتیک و زئوتوتیک در ایران است. این بیماری که قبلا به نام خشک و مرطوب نامیده می شد، به ترتیب توسط دو گونه مختلف انگل به نام های لیشمانیا تروپیکا و لیشمانیا ماژور ایجاد می شوند. در گذشته تشخیص نوع لیشمانیازیس به روش هایی نظیر شواهد اپیدمیولوژیک و علائم بالینی با ضریب اطمینان پایین انجام می گرفت. در حال حاضر استفاده از تست های پیشرفته آزمایشگاهی، تشخیص گونه لیشمانیا و نوع بیماری را مشخص می سازد. این تحقیق به منظور یافتن ارتباط بین نمای بالینی زخم با تست لیشمانین والایزا با استفاده از آنتی بادی منوکلونال اختصاصی اجرا گردید.
این مطالعه توصیفی از پاییز 1381 لغایت اسفند 1382 در بخش انگل شناسی بیمارستان امام رضا (ع) مشهد و مرکز تحقیقات پوست دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام گردید. جمعیت مورد مطالعه از بین بیماران داوطلب که دارای زخم مشکوک به سالک بودند و به کلینیک های پوست مشهد مراجعه و سپس به آزمایشگاه معرفی شده بودند، انتخاب گردید. ابتدا برای 153 بیمار دارای زخم مشکوک به لیشمانیازیس جلدی آزمایش مستقیم، کشت و تست جلدی انجام گردید و سپس به روش الایزا با استفاده از منوکلونال آنتی بادی اختصاصی انگل های کشت داده شده تعیین گونه شدند و نتایج به دست آمده از آزمون های آماری تجزیه و تحلیل گردید.
طیف سنی بیماران بین یک سال و هفت ماه تا 97 سال بود که 63.9% را افراد مونث و 36.1% را افراد مذکر شامل می شدند. در بین 72 بیمار آزمایش شده از نظر علائم بالینی، 91.6% دارای زخم خشک 8.4 دارای زخم مرطوب بودند. در میان بیمارانی که از نظر بالینی زخم مرطوب داشتند، انواع ل.تروپیکا، ل. ماژور و گونه های ناشناخته به ترتیب در 66.6%، 28.8%، 4.2% موارد مشاهده شد. همچنین بین کسانی که از نظر بالینی زخم مرطوب داشتند، انواع ل.تروپیکا، ل.ماژور و گونه های ناشناخته به ترتیب در 5.6%، 1.4% و 1.4% موارد دیده شد. حساسیت تست جلدی در مبتلایان به لیشمانیا ماژور به مراتب بیشتر از مبتلایان به گونه های دیگر بود.
تست الایزا با استفاده ازآنتی بادی منوکلونال اختصاصی یک تست حساس و مطلوب در تشخیص افتراقی نوع های لیشمانیازیس می تواند مورد استفاده قرار گیرد. هر دو نوع لیشمانیازیس آنتروپونوتیک و زئونوتیک در مشهد وجود دارد. شیوع سالک آنتروپونوتیک سه برابر بیشتر از سالک زئونوتیک است. نمای بالینی نمی تواند بیانگر گونه ایجاد کننده سالک باشد. حساسیت تست جلدی در سالک زئونوتیک به مراتب بیشتر از سالک آنتروپونوتیک است. برای تعیین گونه انواع ناشناخته بررسی بیشتر لازم است.