معرفی و بررسی رساله انسان نامه سید محمد نوربخش

انسان نامه اثر سید محمد نوربخش، از صوفیان دوره تیموری است. به گفته خود نویسنده، وی این رساله را به اشارت الهی برای پادشاه نوشته است. از این رساله، بیست نسخه در کتابخانه های ایران موجود است. رساله شامل یک مقدمه و دو باب است. نویسنده در مقدمه با استناد به آیات و احادیث، ضمن بیان فضیلت بنی آدم بر سایر موجودات، به لزوم شناخت انسان و انسان کامل اشاره می کند و اهمیت پیروی از انبیا و اولیا را متذکر می شود و اهم مهمات را شناخت نفس می داند، سپس سه راه برای شناخت اولیا معرفی می کند. وی در باب اول، به اهمیت علم فراست و کارایی آن در شناخت اولیای الهی، نیز اهمیت آن برای سلاطین به منظور انتخاب اشخاص شایسته برای امر حکومتی تاکید می کند و سلطنت صوری و معنوی را برای سلاطین لازم می داند؛ در باب دوم به سیرت انسان و احوال و مقامات اولیای الهی و منازل و کیفیت هر مرتبه از مراتب دل می پردازد و در نهایت اکمل مردان را مظهر جامع و وارث مصطفی(ص) می داند و چنین مظهری را سید علی همدانی و در سلسله ایشان ذکر می کند. نویسنده در این پژوهش، ضمن معرفی نسخه خطی انسان نامه با موضوع علم «فراست»، ویژگی های رسم الخطی، فکری، زبانی و بیانی آن را بررسی و مختصری به زندگی سید محمد نوربخش اشاره می کند.