بررسی آموزش نوشتن در کتاب های درسی آموزش فارسی و نگارش دوره ابتدایی برمبنای رویکرد فرآیندمحور و برنامه قصد شده

نوشتن پیچیده ترین مهارت زبانی است که برای آموزش آن نیاز به آموزش مهارت های شناختی و فراشناختی زیاد و باتوجه به بعد عاطفی و اجتماعی است. هدف از این پژوهش بررسی میزان پرداختن به این مهارت ها در برنامه درسی قصد شده و کتاب های درسی فارسی دوره ابتدایی است که مهمترین منابع آموزش نوشتن در کشور محسوب می شوند. بنیان نظری پژوهش رویکرد فرآیند محور است؛ نمونه آماری، کتاب فارسی (مهارت های خوانداری) و کتاب‎ فارسی (مهارت های نوشتاری) پایه ششم است که با روش تحلیل محتوای هدایت شده یا قیاسی ازنظر دارا بودن مهارت های پایه یا خرد و مهارت های سطح بالا یا کلان نوشتن، فرصت های نوشتن برای این مهارت ها و همچنین ایجاد اجتماعی از نویسندگان، تجزیه وتحلیل شدند. از آمار توصیفی برای استخراج و پردازش یافته ها استفاده شد. نتایج نشان داد که در کتاب های فارسی پایه ششم بیشتر به مهارت های خرد و پایه پرداخته می شود و نسبت به مهارت های کلان و سطح بالا کم توجهی یا بی توجهی می شود. نتایج همچنین نشان داد رویکرد غالب در این کتاب ها به آموزش نوشتن رویکردی برآیندنگر است و تناسبی میان ابعاد شناختی، عاطفی و رفتاری نوشتن وجود ندارد. بیشترین تاکید بر بعد رفتاری و کمترین تاکید بر بعد عاطفی است. برنامه قصدشده نیز رویکردی برآیند نگر دارد. هرچند رویکرد محتوای نوشته شده با برنامه قصد شده هماهنگ است، بی توجهی به رویکرد فرایندمحور که روشی موثر در امر آموزش به ویژه در آموزش مهارت نوشتن است به عنوان کاستی فراگیر و آسیبی مهم باید مورد توجه متخصصان این حوزه قرار گیرد.