بازخوانی مداخلات و ملاحظات معمارانه ساکنان شهر سوخته در چهارمین دوره استقرار براساس حفاری های باستان شناسی

مطالعه و واکاوی یافته های دوران کهن، علاوه بر اینکه منجر به کسب آگاهی های تاریخی درباره آن دوران می شود، می تواند خوانش های بشر از رابطه دوسویه میان انسان و محیط زندگی را دچار تغییر کند. منطقه باستانی شهر سوخته از تمدن های حاشیه دلتای رود هیرمند، واقع در استان سیستان و بلوچستان امروزی، است. این منطقه در چهار دوره تاریخی به حیات خود ادامه داده است و از مراکز مهم تمدنی در هزاره سوم پیش از میلاد به‏شمار می رود.این نوشته در دو بخش معرفی و کلیات و تحلیل داده های معماری و شهری تدوین شده و به دنبال یافتن پاسخ این پرسش است که اعضای تمدن های کهن در نمونه شهرسوخته چه ملاحظات و مداخلات معمارانه ای در محیط زیست خود داشته اند؟ در بخش تحلیل داده ها، نحوه برخورد ساکنین شهر سوخته با مسئله مسکن، معماری و شهرسازی، با توجه به مدارک و شواهد باستان شناسی بررسی شده است. در این قسمت، بیش از سایر مستندات، تکیه بر تصاویر منتشرشده این منطقه باستانی است که یونسکو در جریان ثبت جهانی شهرسوخته گرفته است و نقشه های شهر باستانی به تصاویر سه بعدی قابل درک تبدیل شده اند. نگارنده با انطباق مشخصات اصلی اقلیم سیستان بر یافته های معماری و شهر از حفاری های باستان شناسی، سعی در نشان دادن نوع برخورد ساکنان شهر سوخته با بستر را دارد.