تاثیر تمرین های نوروفیدبک بر تعادل، خستگی و کیفیت زندگی بیماران مبتلا به مالتیپل اسکلروزیس

مالتیپل اسکلروزیس به عنوان یک بیماری مزمن و عصبی پیش رونده به شمار می رود که موجب عوارضی چون اختلال تعادل، خستگی و سرانجام کاهش کیفیت زندگی می شود. هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تمرین های نوروفیدبک بر تعادل و خستگی بیماران مبتلا به ام اس بود.  18 نفر (4 مرد و 14 زن) از بیماران مالتیپل اسکلروزیس انجمن ام اس و جامعه حمایت از بیماران ام اس ایران، با درجه ناتوانی (EDSS) کمتر از 5/4، به صورت هدفمند انتخاب و سپس به طور تصادفی به دو گروه آزمایشی که تمرینات نوروفیدبک را دریافت کردند (8=n) و کنترل (10=n) تقسیم شدند. قبل و بعد از دوره تمرینی، آزمون های تعادلی برگ و بلند شدن و رفتن زمان دار و آزمون شدت خستگی و کیفیت زندگی به عمل آمد. تحلیل داده ها با استفاده از آزمون های  t مستقل و  t همبسته در سطح معنی داری 05/0>P انجام گرفت. بین بیماران دو گروه در پیش آزمون در وضعیت تعادل، خستگی و کیفیت زندگی تفاوت معنی داری وجود نداشت. نتایج آزمون t همبسته نشان داد که تعادل بیماران در گروه آزمایشی به دنبال تمرینات نوروفیدبک بهبودی معنی داری داشت (05/0>P)؛ همچنین به دنبال 10 جلسه تمرینات نوروفیدبک بهبودی معنی داری در خستگی و کیفیت زندگی بیماران حاصل نشد. بر اساس این نتایج، تمرینات نوروفیدبک می تواند در کنار درمان های دارویی برای بهبود تعادل بیماران ام اس مورد استفاده قرار گیرد.