واکاوی چالش‏ ها و راهکارهای جلب مشارکت مردمی در طرح‏ های حفاظت از منابع ‏طبیعی در مناطق روستایی

منابع طبیعی، موهبت ارزشمندی است که خداوند به انسان‏هایی که امروزه با بی‏توجهی از آن بهره‏مند می‏شود؛ ارزانی داشته است. مصرف صحیح و دور از اسراف این منابع خدادادی به عنوان یک وظیفه انسانی مطرح است و هر فردی به طور مستقیم و غیر مستقیم  با آن در ارتباط است. بنابراین، توجه به مشارکت مردمی در حفاظت از منابع طبیعی از اهمیت و اعتبار بالایی برخوردار است. در این راستا، این پژوهش با هدف واکاوی چالش‏ها و راهکارهای جلب مشارکت مردمی در طرح های حفاظت از منابع طبیعی در مناطق روستایی انجام شد. جامعه آمار تحقیق شامل کارشناسان میانی و ستادی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان زنجان می باشد (132=N) که با استفاده از فرمول نمونه گیری کوکران تعداد 105 نفر از آن‏ها با روش نمونه گیری طبقه ای با انتساب متناسب برای مطالعه انتخاب شدند. ابزار اصلی تحقیق پرسشنامه‏ ای بود که روایی آن توسط پانل متخصصان و پایایی آن توسط ضریب آلفای کرونباخ تایید شد (α>0.7). تجزیه و تحلیل داده ‏ها به ‏وسیله نرم ‏افزار SPSSwin18 انجام شد. نتایج به دست آمده از تحلیل عاملی حاکی از آن بود که از دیدگاه پاسخگویان، چالش‏های فراروی جلب مشارکت مردم در طرح‏های حفاظت از منابع طبیعی در چهار عامل "زودبازده نبودن طرح ‏ها"، "عدم آشنایی مجریان با فنون مشارکت"، "نبود ضوابط قانونی برای مجریان و مردم" و "عدم توجه به خواسته ‏های مردم" که به طور کلی، این چهار عامل در مجموع 78/65 درصد کل واریانس را تبیین نموده اند، قرار دارد و از دیدگاه پاسخگویان راهکار‏های جلب مشارکت مردم در طرح‏های حفاظت از منابع طبیعی در سه عامل "مشورت و نظارت با کمک مردم"، "اطلاع رسانی به مردم در مورد طرح‏ها" و "حمایت ها و مشوق های مالی" که در مجموع 10/69 درصد کل واریانس را تبیین می کنند، قرار دارند.