ارزیابی تمایز، یکنواختی و پایداری (DUS) خصوصیات ریخت شناختی کیفی برخی ارقام و ژنوتیپ های پنبه تار متوسط (Gossypium hirsutum L.) و تاربلند (G. barbadense)

به منظور ارزیابی خصوصیات ریخت شناختی کیفی36 رقم و ژنوتیپ پنبه در این تحقیق در سال های92-1391، 22خصوصیت ریخت شناختی کیفی در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان تهران(ورامین) و موسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال در کرج بررسی شدند. نتایج نشان داد، 11 خصوصیت ریخت شناختی کیفی متمایز بودند. برمبنای رنگ گلبرگ ارقام و ژنوتیپ های  به دو گروه متمایز گلبرگ زرد و کرم تقسیم شدند. تمامی ارقام گلبرگ زرد رنگ، پنبه های تاربلند و همه ارقام و ژنوتیپ های گلبرگ کرم رنگ پنبه های تار متوسط بودند. از میان ارقام گلبرگ زرد رنگ، شامل ارقام دکتر عمومی، گیزا و ترمز14، رقم ترمز14، به علت همتراز بودن موقعیت کلاله نسبت به پرچم ها از 2 رقم دیگر متمایز شد. ارقام گلبرگ کرم رنگ نیز براساس شکل برگ به2 گروه برگ پنجه مانند و برگ نیزه ای تفکیک شدند. ارقام و ژنوتیپ های برگ نیزه ای3 رقم سپید، اکرا برگ قرمز و سوپر اکرا بودند که در میان آن ها  خصوصیت شکل برش طولی قوزه و رنگ کرک بذر3 رقم را از یکدیگر متمایز کردند. ارقام و ژنوتیپ های برگ پنجه ای نیز که بالغ31 رقم و ژنوتیپ مورد ارزیابی بودند، برمبنای صفت شکل برش طولی قوزه به3 گروه اصلی تقسیم شدند.20 رقم و ژنوتیپ این گروه ارقام و ژنوتیپ های با شکل برش طولی قوزه تخم مرغی بودند که ارقام این گروه نیز براساس7 خصوصیت ریخت شناختی کیفی حفره های سطحی قوزه، دندانه دار بودن براکته، موقعیت کلاله نسبت به پرچم ها، پرز داربودن سطح زیرین برگ، شکل گیاه در بلوغ سبز، تراکم کرک بذر و تیپ گل‎دهی گیاه از یکدیگر متمایز شدند.