تدوین و روان سنجی ابزار نگرش به مرگ و بررسی ارتباط آن با اهدای اعضای بدن پس از مرگ مغزی (بر اساس مدل معادلات ساختاری)

در جامعه مدرن با بازاندیشی روزافزون، مرگ به صورت یک امر فنی درآمده است؛ تعیین کیفیت آن در اختیار حرفه پزشکی قرار دارد و در این راستا تعریف جدیدی از مرگ با نام مرگ مغزی و امکان پیوند اعضا مطرح شده است. از این رو هدف نوشتار حاضر، بررسی نگرش به مرگ و ارتباط آن با اهدای عضو می باشد.

 این مطالعه توصیفی - مقطعی، تعداد 475 نفر از افراد بالای 20 سال کاشان را در شهریور 1398 با روش نمونه گیری تصادفی متناسب با جمعیت بررسی کرده است. ابزار پژوهش، پرسشنامه محقق ساخته مبتنی بر نظریه مدرنیته متاخر گیدنز بوده است. تجزیه و تحلیل داده ها مبتنی بر همبستگی و طرح معادلات ساختاری با استفاده از نرم افزار SPSS و AMOS است.

در میان ابعاد پنجگانه نگرش به مرگ، نگرش طبیعی با شاخصه های پذیرش مرگ به عنوان اتمام حیات و واقعیتی اجتناب ناپذیر درنتیجه بازاندیشی، مرگ آگاهی، پیشرفت های پزشکی و اعتماد به متخصصان این حوزه، بالاترین میانگین (77/3 از 5) را داشت و مهم ترین تبیین کننده دو بعد نگرش دینی (0/001 <P، 0/35β=) و علمی (0/001< P، 0/33β=) به اهدا بود. شاخص های برازش مطلق (0/03= RMSEA)، تطبیقی (0/92=CFI) و مقتصد (0/58= PRATIO) بیانگر این است که داده های جمع آوری شده به خوبی، مدل مفهومی را مورد حمایت قرار دادند.

ابزارهای طراحی شده از اعتبار و پایایی مطلوبی برخوردار بود و تحلیل ساختاری نیز نشان داد که اهدای عضو، مستلزم پذیرش مرگ و نوعی اعتماد بوده، در صورت انکار مرگ با دو مضمون ترس و اجتناب، فرد نمی تواند پذیرای اهدای عضو باشد.