بررسی نقش ایدئولوژی از نظر بافت زبانی در ترجمه متون سیاسی نزد رسانه های خبری فرانسوی زبان

نقش بافت-زبانی-سیاسی-اجتماعی در درک و دریافت متن، اساسی و انکارناپذیر است. طبق نظریه بافت زبانی، روابط همنشینی و جانشینی و ساختار نحوی بستر شکل گیری معنی را می سازند. در این راستا، مترجمان می توانند به منظور القای ایدیولوژی و پیام موردنظر خود، طی روند ترجمه متن، از راهبردهای مختلفی برای ایجاد تغییر در بافت آن و درنتیجه در معنای آن استفاده کنند. هدف از تحقیق حاضر بررسی نحوه تاثیرگذاری ایدیولوژی بر روند ترجمه متون سیاسی در رسانه های خبری است. بدین منظور، متن سخنرانی دکتر حسن روحانی در خصوص تصمیم ایران برای کاهش تعهدات خود در توافقنامه برجام به عنوان متن مبدا انتخاب شده و ترجمه آن به زبان فرانسه در چند رسانه مکتوب و سایت فرانسوی زبان، بر طبق نظریه بافت زبانی مورد تحلیل و واکاوی، قرار گرفته است. مطالعه موردی ترجمه های فرانسوی ارایه شده از این متن توسط یک هفته نامه، سه روزنامه و دو سایت خبری فرانسوی زبان که از میان هر دو طیف راست گرا و چپ گرا گزینش شده اند، مبین نکات جالبی در خصوص کمیت و کیفیت تاثیرات ایدیولوژی و خط مشی سیاسی رسانه ها بر ترجمه یک متن یا سخن مشخصی است. یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که رویه و مواضع سیاسی هر رسانه، بر پایه تکنیک های انتخاب واژگان و ساختارهای دستوری، باعث ایجاد تغییراتی در متن ازجمله حذف یا تعدیل می شود که منتهی به ایجاد متنی در زبان مقصد می شود که با هدف و تفکر اولیه مدنظر در متن مبدا متفاوت و بعضا حتی در تضاد می باشند.