طراحی و اعتبارسنجی الگوی ساختار اجتماعی فرهنگی دانشگاه ها

نظام آموزش عالی به عنوان یکی از مهم ترین ارکان هر جامعه برای توسعه و پیشرفت شناخته می شود. هدف اصلی این پژوهش تدوین و اعتباریابی الگوی ساختار اجتماعی فرهنگی دانشگاه ها بود. روش پژوهش از نظر هدف، کاربردی و توسعه ای و از نظر شیوه گردآوری داده ها، ترکیبی اکتشافی متوالی و از نوع الگوسازی بود که با استفاده از روش همسوسازی داده های چندگانه در سه مرحله چارچوب نظری اولیه تدوین و اعتباریابی شد. برای شناسایی مولفه های ساختار اجتماعی فرهنگی دانشگاه ها، در مرحله اول 46 واحد مطالعاتی انتخاب و مطالعه شد. در مرحله دوم مصاحبه به صورت نیمه ساختاریافته و هدفمند با  16 نفر از خبرگان و مطلعان این حوزه صورت گرفت و در مرحله سوم با استفاده از پرسشنامه های محقق ساخته 378 نفر از کارکنان آموزشی و غیرآموزشی با روش نمونه گیری طبقه ای نسبی در 8 دانشگاه مختلف برگزیده شدند.  برای تجزیه و تحلیل داده ها در مرحله اول از روش تحلیل محتوای اسناد به روش مقوله بندی، در مرحله دوم از روش تحلیل محتوا به صورت تحلیل مقوله ای و در مرحله سوم برای اعتباریابی چهارچوب تدوین شده از روش تحلیل حداقل مربعات جزیی با استفاده از نرم افزارSmart PLS استفاده شد. نتایج پژوهش نشان داد که ساختار اجتماعی فرهنگی دانشگاه ها در برگیرنده 12 مولفه اصلی شامل اعتماد، هنجارها و ارزش های مشترک، درک متقابل، پویایی های گروهی و کنش های مشارکتی، کانال های اطلاعاتی و ارتباطات شبکه ای، هویت، خطر پذیری و نوآوری، رهبری و مدیریت، ساختار، ارزیابی، تکریم و منزلت دهی ، ماموریت و رسالت و استقلال و آزادی است. لذا، مولفه های شناسایی شده این پژوهش می تواند مبنای مناسبی برای بررسی، شناخت و بهبود ساختار اجتماعی فرهنگی دانشگاه ها  توسط نهادهای عالی سیاستگذاری در آموزش عالی کشور باشد.