بهینه سازی تکثیر پایه های گل محمدی (.Rosa damascena Mill) در شرایط درون شیشه ای

 گل محمدی (.Rosa damascena Mill) ازجمله گیاهان مهم در صنعت دارویی و عطرسازی می باشد. این پژوهش به منظور دستیابی به یک دستورالعمل باززایی کارا و موثر، برای بکارگیری در برنامه های به نژادی در شرایط آزمایشگاهی این گیاه با ارزش از نظر اقتصادی انجام شد. بدین منظور از دو ژنوتیپ گل محمدی در دو محیط کشت MS و WPM استفاده شد. در مرحله پرآوری اثر تنظیم کننده رشد بنزیل آمینوپورین (BAP) در شش سطح صفر (شاهد)، 1، 2، 3، 4 و 5 میلی گرم در لیتر و در مرحله ریشه زایی تاثیر غلظت های صفر (شاهد)، 0.01، 0.05، 0.1 و 0.2 میلی گرم در لیتر از تنظیم کننده رشد ایندول بوتیریک اسید (IBA) بررسی گردید. براساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده های پرآوری، از نظر تعداد شاخساره ژنوتیپ کاشان در محیط MS (2.72) و ژنوتیپ اصفهان در محیط WPM (2.50) دارای بیشترین تعداد شاخه زایی بود. بیشترین میزان شاخه زایی در محیط MS با 5 میلی گرم در لیتر BAP حاصل شد. ژنوتیپ کاشان در محیط MS با غلظت 5 میلی گرم در لیتر BAP بالاترین میانگین طول شاخساره (2.93 سانتی متر) را به خود اختصاص داد. از نظر وزن تر گیاه، ژنوتیپ اصفهان در محیط WPM با غلظت 5 میلی گرم در لیتر از تنظیم کننده رشد BAP بیشترین وزن را داشت؛ اثر متقابل ژنوتیپ × محیط کشت × BAP روی وزن خشک معنی دار نبود. بیشترین تعداد و میانگین طول ریشه در هر دو ژنوتیپ اصفهان و کاشان در محیط کشت WPM دارای 2/0 میلی گرم بر لیتر IBA مشاهده شد. شاخساره های ریشه دار شده، به گلدان های حاوی مخلوطی از خاک باغبانی، پیت ماس و پرلیت با نسبت حجمی یکسان (1:1:1) انتقال داده شدند و براساس مشاهدات ضریب زنده مانی گیاهچه های ریشه دار کشت شده هر یک از ژنوتیپ ها بیش از 80% برآورد شد.