اندازه گیری شاخص سالمندی فعال و تعیین کننده های فردی آن در شهر تهران

"سالمندی فعال" فرآیندی است که به دنبال دستیابی به حداکثر فرصت ها برای سلامت، مشارکت و امنیت سالمندان در راستای ارتقای کیفیت زندگی آنها می باشد. مطالعه حاضر با هدف اندازه گیری شاخص سالمندی فعال  (AAI)در سطح فردی در شهر تهران و تعیین کننده های آن انجام شد.

مطالعه حاضر یک مطالعه کمی و از نوع مقطعی می باشد که با مصاحبه با 590 سالمند بالای 55 سال شهر تهران در درب منازل آنها از طریق نمونه گیری تصادفی خوشه ای از مناطق مختلف تهران انجام شد. ابزار AAI دارای 4 حیطه بترتیب شامل اشتغال، مشارکت، زندگی ایمن و محیط توانمند ساز و 22 مولفه می باشد. برای تعیین وجود، نوع و شدت ارتباط بین ویژگی های افراد و نمره AAI آنها از آزمون رگرسیون خطی چند سطحی، با توجه به نوع نمونه گیری، استفاده شد.

میانگین نمره AAI در این مطالعه 8/26 از حداکثر 100 محاسبه شد که برای مردان و زنان به ترتیب برابر 9/33 و 6/20 بود. سالمندان زن، مسن تر، فقیرتر، آنهایی که تنها زندگی می کنند و آنهایی که خانواده های پر جمعیت تر دارند نسبت به سالمندان مرد، جوانتر، پر درآمد، سالمندانی که با دیگران زندگی می کنند و کسانی که دارای خانواده های کم جمعیت تر هستند، بطور معنی داری نمرات پایین تری در شاخص سالمندی فعال کسب کردند.

سالمندان ایرانی و بویژه زنان سالمند، زندگی نسبتا غیرفعالی را بخصوص در حیطه سوم و حیطه چهارم AAI تجربه می کنند. با توجه به سرعت بالای پیری جمعیت در ایران، فراهم کردن بستر سالمندی سالم و فعال، بویژه برای گروه های که بر اساس نتایج این مطالعه زندگی غیر فعال تری دارند، یک ضرورت اجتناب ناپذیر می باشد.