تحلیلی بر نگهداشت بافت های سنتی و با ارزش و نقش آن در توسعه کالبدی روستاهای هدف گردشگری مطالعه موردی (روستاهای شهرستان گرگان)

حفظ و نگهداری بافت های سنتی و با ارزش در روستاهای هدف گردشگری با انتقال ارزش های موجود به شیوه پایدار برای نسل آینده و توسعه گردشگری ارتباط تنگاتنگی دارد. در طرح های توسعه گردشگری؛ استفاده از طبیعت زیبا، سبک های معماری سنتی و بهره مندی از محصولات محلی؛ نقش مهمی در ایجاد اشتغال و فعالیت اقتصادی روستاییان ایفا می کند. پژوهش حاضر با هدف تحلیلی بر نگهداشت بافت های سنتی و نقش آن در توسعه کالبدی دو روستای گردشگری زیارت و شاهکوه سفلی از توابع بخش مرکزی (دهستان استرآباد جنوبی) شهرستان گرگان انجام پذیرفته است. جامعه آماری تحقیق شامل 927 خانوار بوده و 271 خانوار به عنوان حجم نمونه با استفاده از فرمول کوکران تعیین گردید. جمع آوری داده ها از طریق پرسشنامه محقق ساخته بوده و اعتبار آن با استفاده از نظر اساتید و متخصصان و پایایی آن با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 85 درصد بدست آمد. نتایج حاصل از این پژوهش بدان معناست که رابطه معناداری میان حفظ و نگهداشت بافت سنتی روستاهای مورد مطالعه با توسعه کالبدی به دلیل افزایش قیمت اجاره بهای زمین، مسکن، واحدهای تجاری و تولیدی وجود ندارد و اقدامات موثری که باید در جهت و سمت و سوی حفظ، نگهداشت و احیای بافت های سنتی و در نتیجه توسعه کالبدی روستا انجام پذیرد به طور اصولی و دقیق صورت نگرفته است. همچنین بین حفظ و نگهداشت بافت های سنتی با گسترش گردشگری و رونق اقتصادی و بهبود مولفه های اجتماعی رابطه معناداری وجود دارد بطوریکه ساکنان روستاها، دستگاه های دولتی، گردشگران وسازمان های ذیربط نقش مهمی در حفظ و تعیین حریم بافت های با ارزش و سنتی و توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در روستاهای هدف گردشگری دارند و حفظ این بافت های با ارزش نیازمند فرآیندی منظم از برنامه ریزی و تصمیم گیری و اجرا می باشد و سبب توسعه کالبدی و گردشگری می شود.