مهار روان شناختی والدین: پیش بینی مسئولیت پذیری شخصی و سرزندگی تحصیلی
هدف این پژوهش تبیین مسئولیتپذیری شخصی و سرزندگی تحصیلی بر اساس مهار روان شناختی والدین بود. 313 دانشآموز دبیرستان دوره اول (پایه نهم) و دوم (پایه یازدهم) شهرستان فیروزآباد در سال تحصیلی 97-1396 با روش نمونه برداری تصادفی خوشه ای چندمرحله ای انتخاب شدند و به مقیاسهای مهار روانشناختی پیشرفتمحور و وابستهمحور (سوننس و دیگران، 2010)، مسئولیتپذیری شخصی (مرگلر و شیلد، 2016) و سرزندگی تحصیلی (حسینچاری و دهقانیزاده، 1391) پاسخ دادند. نتایج تحلیل رگرسیون هم زمان نشان داد که بعد مهار شناختی و پاسخگویی مسئولیتپذیری توسط توجه مشروط والدین به طور مثبت، توسط مهار پیشرفتمحور والدین به طور منفی و بعد مهار رفتاری هیجانی مسئولیتپذیری نیز به طور منفی توسط اتکا به والدین پیشبینی میشود. افزون بر آن، این نتایج نشان داد که مهار پیشرفتمحور والدین به صورت منفی پیشبینیکننده سرزندگی تحصیلی است. در مورد نقش تعدیلگری جنس، یافتهها نشان داد که در دختران اتکا به والدین پیشبین منفی هر دو مولفه مسئولیتپذیری شخصی است، اما در پسران توجه مشروط والدین پیشبین مثبت مهار شناختی و پاسخگویی است. سرزندگی نیز در دختران توسط مهار پیشرفت محور به صورت منفی و در پسران توسط توجه مشروط والدین به صورت مثبت و توسط اتکا به والدین به صورت منفی پیشبینی می شود. این یافتهها حاکی از آن است که توجه مشروط والدین به دلیل تاکید بر رفتار و پیامدهای آن، افزایش مسئولیتپذیری شخصی دانشآموزان را در پی دارد، اما تاکید بر عملکرد بالاتر از استاندارد در مهار پیشرفتمحور، به دلیل آنکه بر توانایی فراتر از تحول شناختی دانشآموز تاکید دارد با کاهش مسئولیتپذیری شخصی همراه است. همچنین، وابستگی به والدین در رفتارها و حل مشکلات، مهار درونی رفتاری هیجانی را تضعیف میکند. افزون بر آن، والدین پیشرفتمحور با ایجاد تنیدگی و اضطراب و احساس های منفی، مانند گناه و شرم که در پی عملکرد بالاتر از استاندارد به وجود میآید، موجب کاهش سرزندگی میشوند.
- حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران میشود.
- پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانههای چاپی و دیجیتال را به کاربر نمیدهد.