بررسی جامعه شناختی تعیین گرهای عادی شدن سوء رفتارهای پژوهشی

در عصر حاضر، ترویج صداقت و اخلاق دانشگاهی و مقابله با سوء رفتارهای پژوهشی چون سرقت علمی، جعل و تحریف یافته ها به بخش مهمی از ماموریت های دانشگاه ها تبدیل شده است، چرا که در میدان علمی، عادی شدن سوء رفتارهای پژوهشی به صداقت و شرافت علمی، پیوند علم، جامعه، صنعت و اعتبار موسسات علمی لطمه می زند. بر این اساس، هدف اصلی پژوهش حاضر مطالعه تعیین گرهای عادی شدن سوء رفتارهای پژوهشی و روش پژوهش از نظر هدف کاربردی و از منظر گردآوری داده ها پیمایشی بود. جامعه آماری کلیه دانشجویان تحصیلات تکمیلی دانشگاه تبریز به تعداد 6651 نفر بودند که از این تعداد 729 نفر از طریق فرمول کوکران به روش نمونه گیری طبقه ای به عنوان نمونه انتخاب شدند. برای گردآوری داده ها از ابزار پرسشنامه استفاده شد. یافته های پژوهش نشان داد که میانگین درصدی (88/59) عادی شدن سوء رفتارهای پژوهشی بالاتر از مقدار متوسط است. نتایج تحلیل رگرسیونی به روش گام به گام نشان داد که متغیرهای وارد شده در مدل؛ یعنی فشار اجتماعی، نظارت دانشگاهی و نظارت از سوی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری درمجموع، توانستند 18/0 درصد تغییرات سازه عادی شدن سوء رفتارهای پژوهشی را تبیین کنند. با مقایسه ضرایب بتاها می توان گفت که سازه فشار اجتماعی با ضریب بتای 39 بیشترین تاثیر را در عادی شدن سوء رفتارهای پژوهشی دانشجویان منتخب در نمونه داشته است.