بررسی اثر پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) بر تمایز استئوبلاست و استئوکلاست در حضور داربست سه‎بعدی پلی‎کاپرولاکتون/هیدروکسی آپاتیت: مطالعه آزمایشگاهی

وجود فاکتورهای رشد تاثیر بسزایی در بهبود روندترمیم دارد و نیز درصد نسبتا بالایی از دندان‎هایی که تحت درمان اندودنتیک قرار گرفته‎اند در آینده نیازمند درمان‎های رتروگرید خواهند بود، هدف از این مطالعه بررسی اثر پلاسمای غنی از پلاکت (PRP) بر تمایز استیوبلاست و استیوکلاست در حضور داربست سه‎بعدی است.

مواد و روش کار: 

در این مطالعه آزمایشگاهی، ابتدا سلول‎های بنیادی مزانشیمال از ژله وارتون بند ناف جنین انسانی جداسازی شده و در دو گروه بررسی تمایز به استیوبلاست و تمایز به استیوکلاست قرار داده شدند. هر گروه به دو زیرگروه کشت در حضور PRP و بدون حضور PRP تقسیم شدند. تمام نمونه‎ها بر روی اسکافولد پلیمری از جنس پلی‎کاپرولاکتون/هیدروکسی‎آپاتیت (PCL/HA) کشت داده شدند. به‎منظور بررسی تمایز به استیوبلاست از محیط کشت عقاب اصلاح شده دالبکو (DMEM) حاوی 10-7 مولار دگزامتازون، 10 میلی‎مولار از ماده گلیسروفسفات و 50 میلی‎مولار آسکوربیک اسید استفاده شد. در گروه تمایز به استیوکلاست نیز از لیگاند فعال‎کننده گیرنده فاکتور هسته ای کاپای B (RANKL) و فاکتور تحریک کننده تشکیل کلونی (CSF) استفاده شد. در دو زیرگروه حاوی PRP علاوه بر ترکیبات تمایز دهنده 10 درصد PRP نیز اضافه گردید. پس از 10 روز تمایز به استیوبلاست و استیوکلاست با بررسی بیان ژن‎های اختصاصی توسط واکنش زنجیره ای پلیمراز بی درنگ (RT-PCR) صورت گرفت. در گروه‎های تحت تمایز به استیوبلاست از بررسی ژن‎های استیوکلسین و استریکس و در گروه‎های تحت تمایز به استیوکلاست از بررسی ژن اسید فسفاتاز مقاوم در برابر تارتات (TRAP) استفاده شد. آنالیز آماری داده‎ها توسط نرم‎افزار گراف‎پد و روش‎های آنالیز واریانس یک طرفه و دو طرفه و آزمون تعقیبی توکی انجام گرفت.

یافته ها: 

در بررسی بروز ژن TRAP در مقایسه گروه کنترل با گروه تیمار با PRP یافته‎های مشابهی بدست آمد (p=NaN). در خصوص مقایسه گروه حاوی مارکر استیوکلاستوژنز به تنهایی و گروه حاوی این ماده به همراه PRP لازم به ذکر است که اختلاف معنی‎دار بود (p=0.0324). در بررسی بروز ژن استریکس در مقایسه گروه کنترل با گروه تحت تیمار با PRP اختلاف معنی‎داری وجود داشت (p=0.0050). میان گروه حاوی مارکر استیوبلاستوژنز به تنهایی و گروه دارنده مارکر فوق به همراه PRP نیز اختلاف معنی‎دار بود (p=0.00001). در بررسی بروز ژن استیوکلسین، مقایسه گروه کنترل با گروه تحت تیمار با PRP نشانگر اختلاف معنی‎داری بود (p=0.0110) ولی نتایج مقایسه دو گروه حاوی مارکر القا استیوبلاستوژنز با و بدون تیمار با PRP نشانگر اختلاف معنی‎داری نبود (p=0.5191). در مقایسه انجام شده میان گروه‎های کنترل و تحت تیمار با PRP در سه ژن مذکور تفاوت میان گروه ژن TRAP و ژن استریکس و استیوکلسین معنی‎دار بود (به ترتیب p=0.006 و p=0.0001).

بحث و نتیجه گیری:

 بررسی کلی یافته ‎ها نشان داد که PRP باعث افزایش تمایز به استیوبلاست شده ولی بر استیوکلاست تاثیر چشم‎گیری ندارد.