ارزیابی خسارت پروانه گالزای صنوبر (Lep.: Sessiidae) Paranthrene tabaniformis Rott. و پروانه توری تبریزی Nycteola asiatica Krul. (Lep.: Noctuidae) روی گونه ها و کلن های مختلف صنوبر در استان گیلان

برای ارزیابی خسارت و تعیین کلن های مقاوم صنوبر به پروانه گالزای صنوبر و پروانه توری تبریزی در خزانه و زمین اصلی، 12 کلن صنوبر از گروه های اورامریکن، دلتوییدس و دورگ بررسی شد. این پژوهش در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 12 تیمار و 3 تکرار در سال 1397 در ایستگاه فخرآباد گیلان انجام شد. هر کرت آزمایشی در خزانه شامل 45 نهال یکساله و در زمین اصلی شامل 20 درخت سه ساله بود. نمونه برداری از خسارت پروانه توری تبریزی هر 15 روز یک بار با انتخاب دو درخت آلوده از هر کرت و شمارش تعداد لاروها و اندازه گیری سطوح خورده شده برگ انجام شد. بررسی خسارت پروانه گالزا نیز با شمارش گالهای روی ساقه صورت گرفت. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که از نظر درصد آلودگی به پروانه گالزا و پروانه توری تبریزی بین کلن های مختلف در دو سطح نهالستان و عرصه تفاوت معنی دار وجود دارد بطوریکه کلن های P.eur. Blanc du poitou و P. deltoides 77/51 به ترتیب حساس ترین و مقاوم ترین کلن ها نسبت به پروانه گالزا در نهالستان و کلن های P.x. interamericana و P. deltoides 69/55 به ترتیب حساس ترین و مقاومترین کلن ها نسبت به این آفت در عرصه بودند. کلن P. deltoides Marquette در هر دو سطح مطالعاتی بعنوان حساس ترین کلن به پروانه توری تبریزی بود و کلن های P. deltoides 92/258، P. x. ITA.199، P.eur. Blanc du poitou، P.eur. i-sieres، P.x. interamericana و P. deltoides 69/55 بدون آلودگی مقاوم ترین کلن ها در نهالستان بودند. کلن P.eur. Blanc du poitou نیز بعنوان مقاوم ترین کلن به پروانه توری تبریزی در صنوبرکاری معرفی شد.