ارزیابی و تحلیل مولفه های موثر بر افزایش بی رویه قیمت مسکن شهری با استفاده از مدل های ترکیبی تصمیم گیری چند شاخصه (مورد مطالعه: شهر زاهدان)

بخش مسکن به دلیل ارتباط قوی با سایر بخش های اقتصادی، نقش اساسی در رشد اقتصادی دارد. در دو دهه گذشته، بخش مسکن با نوسانات شدید قیمت در مناطق شهری کشور رو به رو بوده است که بی ثباتی قیمت مسکن، بارزترین ویژگی آن است. در این راستا، پژوهش حاضر مولفه های موثر بر افزایش بی رویه قیمت مسکن شهری در شهر زاهدان را ارزیابی و تحلیل می کند. روش پژوهش بر اساس هدف کاربردی و از حیث ماهیت و روش، توصیفی و تحلیلی می باشد، برای گردآوردی اطلاعات از روش کتابخانه ای و پیمایش میدانی استفاده شده است. جامعه آماری پژوهش را متخصصین و کارشناسان حوزه شهری شهر زاهدان تشکیل می دهند که با استفاده از تکنیک دلفی، 20 نفر از متخصصین به عنوان نمونه انتخاب شده اند. روایی پرسشنامه محقق ساخته، توسط متخصصان حوزه تخصصی و خبرگان تایید شده و پایایی داده های مورد استفاده به وسیله آزمون آلفای کرونباخ 927/ محاسبه شده است. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات از آزمون رگرسیون گام به گام و جهت مشخص کردن سهم هریک از عوامل موثر بر قیمت مسکن شهر زاهدان، از تکنیک های چند شاخصه DEMATEL،  SWARA و BWM استفاده شده است. نتایج رگرسیون گام به گام نشان می دهد که شاخص فیزیکی با ضریب بتا 302/0 بیشترین تاثیر و شاخص محیطی با ضریب بتا 118/0 کمترین تاثیر را بر افزایش قیمت مسکن شهر زاهدان داشته است. نتایج تکنیک DEMATEL نشان می دهد که شاخص دسترسی با مقدار 594/29 بیشترین تعامل و شاخص محیطی با 378/28 کمترین تعامل، شاخص اقتصادی با 926/1 موثرترین عامل و شاخص دسترسی با 685/3- تاثیرپذیرترین عامل هستند. نتایج تکنیک SWARA نشان می دهد از بین شاخص های موثر بر افزایش قیمت مسکن شهر زاهدان، شاخص اقتصادی با وزن نهایی 238/0 در رتبه اول، شاخص محیطی با وزن 202/0 در رتبه دوم، شاخص اجتماعی با وزن 173/0 در رتبه سوم، شاخص اداری با وزن 149/0 در رتبه چهارم، شاخص فیزیکی با وزن 128/0 در رتبه پنجم و نهایتا شاخص دسترسی با وزن 111/0 در رتبه ششم قرار گرفت. نتایج تکینک BWM نشان می دهد شاخص اقتصادی با ارزش 177/0 در رتبه اول، شاخص محیطی با ارزش 176/0 در رتبه دوم، شاخص اجتماعی با ارزش 165/0 در رتبه سوم، شاخص اداری با ارزش 164/0 در رتبه چهارم، شاخص فیزیکی با ارزش 163/0 در رتبه پنجم و در نهایت شاخص دسترسی با ارزش 151/0 در رتبه ششم قرار دارد.