تاثیر تمرینات ترکیبی بلندمدت (یوگا-توان بخشی قلبی) بر سطوح افسردگی و اضطراب بیماران جراحی بای پس عروق کرونری

زمینه و هدف

 بیشتر بیمارانی که جراحی بای پس عروق کرونری را تجربه کرده اند از اختلالات خلق و خو رنج می برند؛ بنابراین مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر تمرینات ترکیبی بلندمدت (یوگا-توان بخشی قلبی) بر سطوح افسردگی و اضطراب بیماران جراحی بای پس عروق کرونری انجام شد.

تحقیق حاضر کارآزمایی بالینی با پیش آزمون و پس آزمون بود که به شیوه نیمه تجربی در سال 1397 اجرا شد. آزمودنی ها 27 بیمار مرد 40تا75ساله بودند که حداقل یک ماه از جراحی بای پس عروق کرونری آن ها گذشته بود. آزمودنی ها در گروه گواه (تمرین توان بخشی قلبی 13=n) و گروه آزمایش (تمرین ترکیبی یوگا-توان بخشی قلبی 14=n) جایگزین شدند. سپس سطوح افسردگی و اضطراب آن ها به وسیله چک لیست اختلالات روان شناختی تجدیدنظرشده (دروگاتیس، 1986) در بدو ورود و هنگام خروج از مطالعه ارزیابی شد. آزمودنی های گروه های گواه و آزمایش به مدت هشت هفته در مرکز توان بخشی قلبی بیمارستان قلب شهید رجایی تهران به ترتیب به 24 جلسه یک ساعته تمرین توان بخشی قلبی (با شدت 60تا85درصد ضربان قلب بیشینه) و تمرین ترکیبی (دوازده جلسه یوگا-دوازده جلسه توان بخشی قلبی) پرداختند. با درنظرگرفتن معیارهای خروج از مطالعه در انتها تعداد آزمودنی های گروه های گواه و آزمایش، هریک به 7 نفر رسید. به منظور مقایسه درون گروهی و بین گروهی به ترتیب از آزمون های تی وابسته و تی مستقل در سطح معناداری 0٫05  به کمک نرم افزار SPSS نسخه 22 استفاده شد.

بین سطوح افسردگی (0٫595=p) و اضطراب (0٫911=p) دو گروه در مرحله پیش آزمون و نیز سطوح افسردگی (0٫727=p) و اضطراب (0٫268=p) دو گروه در مرحله پس آزمون تفاوت معناداری مشاهده نشد. تمرین توان بخشی قلبی بر سطوح افسردگی (0٫002=p) و اضطراب (0٫011=p) بیماران گروه گواه تاثیر معناداری داشت. تمرین ترکیبی نیز بر سطوح افسردگی (0٫006=p) و اضطراب (0٫047=p) بیماران گروه آزمایش دارای تاثیر معناداری بود.

باتوجه به اثربخشی تمرینات بلندمدت توان بخشی قلبی و تمرینات ترکیبی (یوگا-توان بخشی قلبی) در این مطالعه و نیز ایمنی زیاد و کم هزینه بودن تمرینات یوگا، مراکز درمانی می توانند باتوجه به امکانات و در صورت تمایل بیماران، تمرینات یوگا را جایگزین بخشی از تمرینات توان بخشی قلبی کنند.