حضور مترجم در ترجمه های فارسی داستان مردگان

در این مطالعه، در سایه اتخاذ رویکردی مبتنی بر آرا باختین، حضور مترجم در سه ترجمه فارسی داستان مردگان بررسی شد. این حضور در سه سطح تحلیل شد. ابتدا، با استناد به توصیه هرمانز، ترجمه ها فارغ از متن اصلی برای یافتن حضور ملموس مترجم مطالعه شدند. سپس، با توجه به تاکید ماندی مبنی بر لزوم مقایسه سبک شناختی ترجمه و متن اصلی، ترجمه ها از منظر شیوه روایت داستان که گفتمان غیرمستقیم آزاد است با متن اصلی مقایسه شدند. بررسی ها در این سطح حاکی از دو نوع تغییر در صداهایی بود که از متن اصلی شنیده می شد: کم شدن صدای شخصیت ها به واسطه قدرت بخشیدن به صدای راوی، و کم شدن صدای راوی به واسطه قدرت بخشیدن به صدای شخصیت ها. این تغییرات به نوبه خود نشان از حضور مترجم در متن است. به علاوه، تحلیل ها در این سطح به فرضیه می مبنی بر گرایش ترجمه به کم کردن صداهای متن اصلی صحه گذاشت. در این مطالعه، به منظور بررسی هر چه دقیق تر حضور مترجم، سطح سومی از تحلیل نیز در نظر گرفته شد تا به واسطه آن ترجمه ها با یکدیگر مقایسه شوند و از این طریق حضور مترجم اول در ترجمه های بعدی بررسی شود. این حضور از نوع سوم از منظر مفاهیم باختینی «گفتگو»، «چندزبانی» و «همانندسازی» توجیه و تبیین شد. همچنین، در این مطالعه با تکیه بر مفهوم باختینی «اصالت» همانندسازی های مترجمان مورد بحث قرار گرفت.