بررسی اثرات سمیت سلولی و ضد باکتریایی سم خام افعی زنجانی در شرایط آزمایشگاهی

به دلیل مقاوم شدن برخی از میکروارگانیسم های بیماری زا به آنتی بیوتیک های رایج، درمان عفونت های ناشی از آن ها به طور چشم گیری مشکل شده است. این امر توجه محققان را به استفاده از داروهای ضد باکتری استخراج یافته از منابع طبیعی به ویژه جانوران سمی همانند مارها جلب کرده است. در این مطالعه، برای اولین بار اثرات ضد باکتریایی و سمیت سلولی سم خام افعی زنجانی (Vipera albicornuta) در شرایط آزمایشگاهی بررسی گردید.

در این مطالعه تجربی آزمایشگاهی اثر ضد باکتریایی غلظت های مختلف سم خام افعی زنجانی بر روی باکتری های استافیلوکوکوس اوریوس، اشریشیا کولی و باسیلوس سوبتیلس با استفاده از روش های MTT assay، MIC assay، انتشار در دیسک و چاهک مورد بررسی قرار گرفت. به منظور بررسی سمیت سلولی سم خام سلول های HepG2 به مدت 24 ساعت با غلظت های مختلف 50، 100، 200 و 400 میکروگرم بر میلی لیتر سم خام تیمار شدند و با استفاده از روش هایreduction  MTT وNeutral red uptake  درصد بقا و با روش Comet Assay نوع مرگ سلولی تعیین شد.

بر اساس نتایج، سم خام بر روی باکتری اشریشیا کولی فاقد اثر ضد باکتریایی بوده اما بر روی باکتری های باسیلوس سوبتیلیس و استافیلوکوکوس اوریوس دارای اثر ضد باکتریایی معنی دار می باشد. همچنین نتایج نشان داد سم خام افعی زنجانی در دوزهای 50 تا400 میکروگرم بر میلی لیتر از طریق القای آپوپتوز و نکروز سبب از بین رفتن سلول ها می شود.

بر اساس یافته های این مطالعه نشان داده شد که سم خام افعی زنجانی دارای اثرات ضد باکتری و سایتوتوکسیک است و می تواند جهت مطالعات بعدی مورد بررسی قرار گیرد.