پیش بینی گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر بر اساس سبک های فرزندپروری و سبک زندگی سلامت

به بیان اکثر روان شناسان و محققان حوزه رفتارشناسی دوره نوجوانی دوره ای حساس و بسیار حیاتی است. هرگونه کوتاهی در تربیت نوجوانان در این دوره، لطمات جبران ناپذیری را به بار خواهد آورد. هدف این مطالعه پیش بینی گرایش نوجوانان به رفتارهای پرخطر بر اساس سبک های فرزندپروری و سبک زندگی سلامت بود.

روش پژوهش، توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل دانش آموزان دوره دوم متوسطه شهر قم در سال تحصیلی 99-1398 بود. نمونه این پژوهش شامل تعداد 252 دانش آموز بود که به شیوه تصادفی خوشه ای انتخاب شدند. ابزارهای مورد استفاده شامل پرسشنامه خطرپذیری نوجوانان (محمدزاده و احمدی، 1392)، سبک فرزندپروری نوجوانان (نقاشان، 1358) و سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت (واکر و همکاران، 1987) بود. تجزیه و تحلیل داده های حاصل از این پژوهش با استفاده از روش های همبستگی پیرسون و رگرسیون چندگانه صورت گرفت.

نتایج نشان داد که بین خطرپذیری نوجوانان با دو بعد سبک فرزندپروری (کنترل، محبت) و سه بعد سبک زندگی (رشد معنوی، مسئولیت پذیری سلامت و ورزش و فعالیت فیزیکی) رابطه معناداری وجود داشته (001≥p) و بین خطرپذیری نوجوانان با سه بعد سبک زندگی (روابط بین فردی، مدیریت استرس و تغذیه)؛ رابطه معناداری وجود ندارد (05/0≤p). همچنین بر اساس ضریب تعیین به دست آمده؛ سبک های فرزندپروری و سبک زندگی سلامت در نوجوانان قادرند به میزان 30 درصد از تغییرات خطرپذیری نوجوانان را تبیین کنند. همچنین بر اساس ضرایب بتای به دست آمده؛ سبک زندگی سلامت تاثیر بیشتری نسبت به سبک فرزندپروری در بروز خطرپذیری نوجوانان دارند.

یافته های این مطالعه نشان داد که اثر سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت در نوجوانان بیشتر از سبک فرزندپروری در نوجوانان است. بنابراین برنامه ریزان آموزشی و تربیتی باید به سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت نوجوانان توجه کافی داشته باشند.