سیری در تحول معماری ارسن بایزید بسطامی: با تاکید بر عصر ایلخانی

ارسن (مجموعه بنا) بایزید بسطامی واقع در شهر بسطام، استان سمنان، یکی از نمونه های شاخص معماری مذهبی ایران در عصر ایلخانان به شمار می رود. این مجموعه به دلیل وجود مقبره ی عارف نامی، بایزید بسطامی (161- 234 ه.ق)، از همان ادوار اولیه ی اسلامی مورد توجه حکومت ها و سلاطین مختلف بوده و ساخت و سازهای متعددی در دوران مختلف از عصر دیلمیان تا دوران قاجار در آن صورت گرفته است. بیشترین بناهای این ارسن و نیز مرمت های انجام شده مربوط به عصر ایلخانی و خاصه دوران سلطان محمود غازان خان (694 703ق) و سلطان محمد خدابنده الجایتو (703 716ق) است. الجایتو به دلیل ارادتی که به بایزید داشت، حتی نام برخی فرزندان خود را از روی نام و القاب بایزید بسطام، بایزید و طیفور انتخاب کرد. در این مقاله، سعی شده تا عمده بناهای ایلخانی مجموعه، بررسی و تحلیل شود. روش تحقیق در این مقاله، توصیفی تحلیلی است و داده های این مقاله به روش مطالعات اسنادی و بررسی های میدانی با رویکرد نظری مطالعات تاریخ فرهنگی گردآوری شده است.