نقش جاده ابریشم در پیوند نگارگری و تاریخ نگاری فارسی عصر ایلخانان

تعاملات فرهنگی و هنری هزاران ساله ایران و چین پس از سلجوقیان گسترش یافت و در عصر مغول ایلخانی به صورت فزاینده ای برقرار شد. جاده ها در فرمانروایی واحدی درآمدند و صحرانوردان تحت تاثیر فرهنگ ها و تمدن ها و فرهنگ های چین، آسیای مرکزی، ایران و قفقاز قرار گرفتند. از میان هنرهای گوناگون، نگارگری و کتاب آرایی در قلمرو سرزمین های اسلامی، از آن میان در گستره فرهنگی ایران زمین از این روند تاثیر به سزایی یافت. از سده هفتم قمری (14 م) و به ویژه در اواخر عصر ایلخانان، بین نگارگری و کتاب آرایی با حوزه های گوناگون علمی به ویژه تاریخ نگاری و ادبیات پیوند برقرار شد و در عصر تیموریان و صفویان به اوج رسید. برچیده شدن خلافت عباسی و موانع فرهنگی و سیاسی ناشی از آن، در آفرینش های هنری و پیوند هنر با تاریخ نگاری و ادبیات در مکتب نگارگری تبریز و دیگر مکاتب هنری ایرانی در این دوره تاثیر به سزایی داشته است. مولفه هایی مانند حکمرانی ایرانی، اندیشه ایرانشهری، فره ایزدی، اساطیر ایرانی، تاریخ و میراث روایی ایرانیان، و تاریخ نگاری جهانی زمینه ساز مینیاتورها در متون گوناگون تاریخ نگاری، ادبی و علوم طبیعی شد. در این پژوهش بر پایه تبیین تاریخی و روش میان رشته ای بین تاریخ فرهنگی، تاریخ هنر و تاریخ نگاری، علت های موثر در کاربرد نگارگری در تاریخ نگاری و ادبیات عصر ایلخانی بررسی می شود.