تعیین عوامل موثر بر رفتار حفاظت از برق خانوارهای روستایی استان خوزستان: کابرد مدل فعال سازی هنجار (NAM)

نسبت مصرف برق مسکونی به کل مصرف انرژی در دهه های گذشته در سراسر جهان به سرعت افزایش یافته است. درک نقش عوامل روانشناختی در زمینه رفتار حفاظت از برق در ارتقاء رفتارهای صرفه جویی در مصرف برق و کاهش آلودگی های زیست محیطی برای توسعه پایدار یک کشور بسیار مهم است. در این مطالعه، به منظور بررسی عوامل موثر بر رفتار حفاظت از برق، از مدل فعال سازی هنجار استفاده گردید. جامعه آماری پژوهش را خانوارهای روستایی دو شهرستان باغملک و حمیدیه در استان خوزستان (8450=N) تشکیل داده و با استفاده از فرمول کوکران، نمونه ای به حجم 440 خانوار تعیین و از روش نمونه گیری چند مرحله ای خوشه ای تصادفی، خانوارها انتخاب شدند. ابزار جمع آوری اطلاعات، پرسشنامه ای بود که روایی صوری آن توسط متخصصین شامل دو گروه اعضای هیات علمی گروه ترویج و آموزش کشاورزی و کارشناسان سازمان آب و برق تایید گردید. افزون بر این، برای تعیین میزان پایایی بخش های مختلف پرسشنامه، از پیش آزمون و محاسبه ضریب آلفا کرونباخ استفاده شد که بین 72/0 تا 92/0 بود و مورد تایید قرار گرفت. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها جهت آمار توصیفی، همبستگی و رگرسیون از نرم افزار (SPSS(V20 استفاده شده است. نتایج آزمون همبستگی نشان داد متغیر رفتار با متغیرهای آگاهی از عواقب، خودکارآمدی، مسیولیت پذیری موقعیتی، هنجار اخلاقی، آگاهی از نیاز، احساس غرور و احساس گناه رابطه مثبت و معنادار دارد. به طور کلی نتایج این بررسی نشان داد، هنجار اخلاقی، احساس گناه و احساس غرور بر رفتار خانوارهای روستایی نسبت به حفاظت از برق تاثیر دارند. نتایج این مطالعه پیامدهای مهمی برای سیاست گذاران که هدف آن ها ترویج طیف گسترده ای از رفتارهای صرفه جویی در برق می باشد را به همراه دارد.