نقش درک خطر و توانایی تشخیص اخبار جعلی بر پذیرش واکسن کووید 19 در میان دانشجویان دانشگاه شیراز

در زمان بحران های سلامت مانند همه گیری کووید 19، افزایش اخبار نادرست و شایعات، تشخیص اخبار صحیح را دشوار می کند. همچنین، با وجود خطرات موجود، برخی با نپذیرفتن واکسن، ایمنی جامعه را به خطر می اندازند. در تلاش برای روشن ساختن علل این رفتار مخاطره آمیز، در تلاش برای روشن ساختن علل این رفتار مخاطره آمیز، پژوهش حاضر با هدف تعیین توانایی تشخیص اخبار جعلی بر پذیرش واکسن کووید 19 در دانشجویان دانشگاه شیراز انجام شد.

ایاین مطالعه به روش پیمایشی انجام گردید. ابزار تحقیق، پرسش نامه الکترونیکی ترکیبی شامل پرسش نامه پذیرش واکسن Montagni و همکاران، مقیاس تشخیص اخبار جعلی طراحی شده توسط محقق و پرسش نامه درک خطر Champion بود. نمونه گیری به روش داوطلبانه انجام شد. 382 دانشجوی دانشگاه شیراز (در سال تحصیلی 1401-1400) به پرسش نامه پاسخ دادند. داده ها با استفاده از آزمون های 2c و Binary Logistic Regression مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

 72 درصد از دانشجویان پذیرای واکسن بودند و 8/62 درصد درک متوسطی از خطر این بیماری داشتند. رابطه مثبت و معنی داری بین متغیر توان تشخیص اخبار جعلی با پذیرش واکسن مشاهده گردید. به عبارت دیگر، هرچه افراد در تشخیص اخبار جعلی توانمندتر بودند، احتمال قرارگیری آن ها در گروه «مردد در واکسیناسیون» نسبت به گروه «پذیرای واکسن» نزدیک به 8/0 برابر کمتر بود.

 پذیرش اخبار جعلی درباره واکسن کووید 19 می تواند به کاهش پذیرش واکسن بینجامد. این یافته دلالت بر نقش سواد تشخیص اخبار جعلی در کنترل رفتار افراد و در نتیجه، ارتقای سلامت جامعه دارد.