بررسی اثر ضدلیشمانیایی عصاره متانولی ریشه گیاه قاصدک (Taraxacum officinale) بر روی پروماستیگوت های Leishmanaia major در محیط کشت آزمایشگاهی

لیشمانیوز جلدی یکی از بیماری های مشترک بین انسان و حیوان است که به عنوان یک مشکل بهداشتی در ایران و بسیاری از کشورهای دنیا محسوب می شود. در حال حاضر جهت درمان لیشمانیوز جلدی از گلوکانتیم استفاده می شود که با توجه به عوارض بالا و ایجاد مقاومت، استفاده از درمان جایگزین مخصوصا استفاده از گیاهان و ترکیبات طبیعی مورد توجه محققین قرار گرفته است. هدف از این مطالعه، بررسی فعالیت ضدلیشمانیایی عصاره متانولی ریشه گیاه قاصدک (Taraxacum officinale) بر پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور در محیط کشت آزمایشگاهی می باشد.

در این مطالعه ی تجربی، عصاره به روش سوکسله تهیه شد و برای بررسی اثر عصاره ی متانولی ریشه گیاه قاصدک، بر روی انگل لیشمانیا ماژور غلظت های 1200- 300 میلی گرم بر میلی لیتر، تهیه شد. گلوکانتیم به عنوان کنترل مثبت و آب مقطر به عنوان کنترل منفی در نظر گرفته شد. سپس به تمام لوله ها 106 عدد انگل زنده اضافه و تمامی گروه ها در دمای 1± 25 درجه سانتی گراد نگهداری شد و در فواصل زمانی 24 ، 48 و 72 ساعت تعداد انگل های زنده توسط تریپان بلو و با استفاده از لام نیوبار و میکروسکوپ نوری (روش Hemocytometer) مورد شمارش  قرار گرفت. سپس با استفاده از نرم افزار SigmaPlotTM13 میزان     IC50 برای عصاره فوق محاسبه گردید. لازم به ذکر است تمام مراحل آزمایش در سه نوبت تکرار شد و نتایج به صورت میانگین در نظر گرفته شد.

میزان IC50 عصاره متانولی ریشه گیاه قاصدک بعد از 24، 48 و 72 ساعت بر روی پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور04/1، 9/0 و 68/0 میلی گرم بر میلی لیتر محاسبه گردید. بالاترین کشندگی (100%)، در غلظت 1200 میلی گرم بر میلی لیتر بعد از 72 ساعت مواجهه مشاهده شد.

عصاره ی متانولی ریشه گیاه قاصدک در غلظت های مختلف بر رشد پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور اثر ممانعتی دارد و پیشنهاد می شود بررسی های بیشتر و کامل تر بر روی اجزای تشکیل دهنده ی این گیاه و اثر کشندگی انگل در شرایط درون تنی انجام پذیرد.