عملکرد سرمایه اجتماعی زنان سرپرست خانوار در بهبودی از زلزله (مورد مطالعه زنان سرپرست خانوار ساکن در مناطق زلزله زده استان کرمانشاه)

سرمایه اجتماعی به عنوان عنصر اصلی در بهبود و مقاومت در بلایا در نظر گرفته می شود. با این حال ، به ویژگی-هایی که سرمایه اجتماعی زنان را در بلایا پشتیبانی یا تضعیف می کند ، توجه چندانی نشده است. پژوهش حاضر با هدف بررسی عملکرد اشکال سرمایه اجتماعی (پیوند، پل و پیوند) در بهبودی زنان سرپرست خانوار پس از زلزله استان کرمانشاه انجام شد. جامعه مورد مطالعه کلیه زنان سرپرست خانوار آسیب دیده در زلزله بودند که به صورت هدفمند با 20 نفر از آنها مصاحبه عمیق فردی انجام گرفت. حجم نمونه با معیار اشباع نظری تعیین شد. داده ها با استفاده از روش تحلیل تماتیک (مضمون) تجزیه وتحلیل شدند. در نهایت 4 مضمون اصلی در رابطه با سه شکل سرمایه اجتماعی به ترتیب زمانی استخراج شد که عبارتند از: « همکاری و همیاری متقابل بلافاصله پس از وقوع زلزله»،«عدم دسترسی به منابع امدادی پس از ورود کمک های امدادی»،«تخریب اجتماعات و اسکان در اردوگاه موقت»،«نابرابری اجتماعی در مرحله بازسازی».نتایج این مطالعه حاکی از آن است که سرمایه اجتماعی ،به عنوان نوعی نیروی اجتماعی غیر نهادینه ،بهبود خانوارهای زلزله زده از فاجعه را تسهیل می کند. بر این اساس،بهبود پس از فاجعه منوط به حذف موانع فرهنگی -اجتماعی ماقبل حوادث است و علاوه بر آن برای بهبود واکنش اضطراری و ایجاد انعطاف پذیری درازمدت در برابر بلایا ، برنامه های امدادرسانی باید نقش اشکال مختلف سرمایه اجتماعی را در هر مرحله از فاجعه و نحوه شکل گیری آن را با نابرابری های فرهنگی، اجتماعی ، جنسیتی و...از قبل موجود در جوامع در نظر بگیرند