نگاهی به مثنوی «سلم الجنان» اکبرعلی خان متخلص به جاوید

یکی از نسخه های گمنام، معراج نامه ای ناشناخته به نام «سلم الجنان» سروده اکبرعلی خان متخلص به جاوید است. این پژوهش بر آن است تا ضمن معرفی این اثر، به بیان ویژ گی ها و شاخصه های زبانی، ادبی، موسیقایی و فکری آن بپردازد. ازنظر ویژگی های زبانی، واژه ها و عبارت های عربی در متن غلبه دارد که برخی از آن ها منسوخ و متروک و نامانوس است. سراینده در برخی ابیات به ترکیب سازی های جدید دست زده است. بهره گیری از عامیانه گویی و مخفف نویسی از دیگر شگردهای شاعر در حیطه زبانی است. جاوید در قلمرو ویژگی های ادبی به صورت معتدل مباحث بلاغی و آرایه های ادبی را در متن نشانده است. در زمینه موسیقی شعر، شاعر از وزن «مفتعلن مفتعلن فاعلن» (بحر سریع) و قالب مثنوی بهره برده است. در قلمرو محتوا نیز بر آن بوده است تا معراج حضرت رسول (ص) را براساس اعتقادات و روایات مسلمانان به گونه ای پرشور و معنوی ازطریق پیوند مناسب میان تصاویر، عواطف، احساسات، خیال پردازی و وزن ترسیم کند.