ارایه مدلی برای تحلیل تاثیر زنجیره بلوکی بر مدل‏های کسب و کار (رویکرد جامعه ‏شناختی)

ویژگی فوق ‏العاده فناوری زنجیره بلوکی که در واقع قابلیت تمرکز زدایی است، امکان ایجاد کسب و کارها و عملیات به‏صورت منعطف‏تر و امن‏تر می‏شود. هدف پژوهش حاضر ارایه مدلی برای تحلیل تاثیر زنجیره بلوکی بر مدل‏های کسب و کار است. بدین منظور از مدل تحقیق ترکیبی (کیفی و کمی) استفاده شد. در بخش کیفی، با مرور پیشینه پژوهش، مولفه‏ های مدل کسب و کار و زنجیره بلوکی از متون استخراج شده و با تحلیل مضمون (تم) از طریق مصاحبه‏ هایی که با 20 تن از خبرگان که با نمونه‏ گیری گلوله برفی انتخاب شده بودند، در نهایت 4 تم اصلی (سازه) برای اجزای مدل کسب و کار (محصول و خدمت، مشتری، مدیریت زیرساخت و جنبه‏ های مالی) و 6 تم اصلی برای زنجیره بلوکی (قابلیت تمرکز زدایی، قابلیت رمزگذاری و ناشناس بودن، قابلیت قراردادهای هوشمند، قابلیت تغییرناپذیری، قابلیت دفترکل توزیع شده و قابلیت حسابرسی) شناسایی شد. جامعه آماری 300 نفر شامل اساتید و خبرگان دانشگاهی مرتبط با زنجیره بلوکی (20 نفر)، خبرگان مرتبط با موضوع در انجمن علمی تجارت الکترونیکی ایران (280 نفر) هستند. تعداد نمونه 169 نفر برآورد گردید. جهت تجزیه و تحلیل اطلاعات نیز از مدل معادلات ساختاری در نرم افزار Smartpls بهره گرفته شد. نتایج نشان داد اجزای مدل به خوبی تاثیر زنجیره بلوکی بر اجزای مدل کسب و کار را تبیین می‏نماید. از میان اجزای مدل کسب و کار بیشترین تاثیر زنجیره بلوکی بر ارزش پیشنهادی با ضریب 0.645 بوده و کمترین میزان تاثیر بر مدل درآمدی با ضریب 0.398 می‏باشد.