خوانش یاکوبسنی گزاره های سیاسی و اجتماعی در قطعه ی «صاعقه ی ما ستم اغنیاست» از پروین اعتصامی

بررسی زمینه های اخلاقی قطعه «صاعقه ما ستم اغنیاست» بر اساس مبانی نظریه ارتباط کلامی یاکوبسن، هدف و مساله اصلی پژوهش حاضر است. این تحقیق با عنایت به روش توصیفی-تحلیلی و منابع کتابخانه ای تدوین شده است. نتایج این بررسی نشان می دهد که پروین ترکیبی از اخلاقیات، اجتماعیات و مسایل سیاسی را با مخاطبان خود به اشتراک گذاشته است. دعوت او به حق طلبی و تخلق به سلاح خوی نیک برای برهم زدن شرایط نامطلوب، از کاربردهای نقش ترغیبی بوده است. نقش همدلی بیانگر دردهای مشترک پروین با غالب اعضای جامعه است. نقش عاطفی، دنیای درونی اش را تشریح می کند. نقش ارجاعی، واقعیت های موجود را که آمیزه ای از بی اخلاقی-های طبقه حاکم و محرومیت های فرودستان است، نشان می دهد. نقش ادبی مبین قدرت تصویرگری پروین برای محسوس جلوه دادن تضادها و تقابل های موجود در جامعه با کاربست استعاره و کنایه است. بر اساس نقش فرازبانی در این شعر، خرقه رمزی از محرومیت ، نوروز رمزی از بی اعتباری دنیا و کشتن و درودن رمزی از هماهنگی میان کار و نتیجه است.