بررسی آزمایشگاهی غلظت مهارکنندگی عصاره های متانولی و اتانولی گیاه کاکوتی و قان تپر بر رشد باکتری استرپتوکوکوس موتانس و قارچ کاندیدا آلبیکنس

با توجه به شیوع پوسیدگی و کاندیدای دهانی و عوارض درمان های موجود ، در سالهای اخیر مطالعه روی گونه های گیاهی جهت بررسی اثرات ضد میکروبی و تهیه ی دهان شویه های موثر بر پلاک باکتریال دندانی مورد توجه قرار گرفته است. پژوهش حاضر اثرات عصار ه های متانولی و اتانولی دو گیاه بومی خراسان شمالی، کاکوتی (Ziziphora clinopodioides) و قان تپر (Biebersteinia multifida) بر باز دارندگی رشد باکتری استرپتوکوکوس موتانس و قارچ کاندیدا آلبیکنس مورد ارزیابی قرار گرفت.

  این مطالعه از نوع آزمایشگاهی بود غلظت های 100، 50، 25، 5/12، 25/6 و 125/3 (میلی گرم بر میلی لیتر) عصاره های اتانولی و متانولی گیاهان کاکوتی و قان تپر به باکتری یا قارچ افزوده شد. پلیت را 24 ساعت در گرمخانه قرار داده و سپس به هریک از خانه ها معرف تری فنیل تترازولیوم کلراید افزوده گشت و مجدد در گرماخانه گذاشته شد. در هر ردیف اولین غلظتی که رنگ قرمز تشکیل شد نشانگر حداقل غلظت مهارکنندگی بود. برای بدست آوردن مقادیر حداقل غلظت کشندگی از کلیه خانه هایی که رنگ قرمز در آن ها تشکیل نشده بود، یک لوپ به پلیت های حاوی محیط کشت منتقل گشت. اولین غلظتی از هر عصاره که در پلیت مربوط به آن، رشد مشاهده نشد به عنوان(MBC) Minimum Bactericidal Concentration و  (MFC) Minimum Fungicidal Concentration  در نظر گرفته شد. داده ها توسط نرم افزار SPSS23  و با استفاده از آزمون من ویتنی مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

حداقل  غلظت مهارکنندگی(MIC)  دوگیاه در بازه ی 6/25 تا 3/125 میلی گرم برمیلی لیتر بود و  MFC , MBCاز 12/5 تا بیشتر از 100 میلی گرم بر میلی لیتر بود. غلظت مهار کنندگی دو نوع عصاره ی اتانولی و متانولی گیاه کاکوتی بر قارچ کاندیدا آلبیکنس تفاوت معناداری از نظر آماری نداشت. (0/31=P)  اثر مهارکنندگی عصاره ی متانولی و اتانولی دو گیاه قان تپر و کاکوتی بر روی باکتری استرپتوکوکوس موتانس  نیز تفاوت معناداری نداشت. (0/05=P) عصاره متانولی کاکوتی با غلظت کمتر اثر کشندگی  بر استرپتوکوکوس موتانس و کاندیدا آلبیکانس دارند.

 نتایج مطالعه حاضر نشان داد که عصاره های گیاهی  قان تپر و کاکوتی می تواند دارای اثرات آنتی باکتریال بر روی استرپتوکوک موتانس و ضد قارچ بر روی کاندیدا آلبیکانس می باشد.