تعامل کاربران نابینا و کم بینا با کتابخانه های عمومی کشور ایران (اهداف، انگیزه ها و میزان رضایتمندی)

هدف این پژوهش کشف تعامل کاربران نابینا و کم بینا با کتابخانه های عمومی کشور است و مطالعه اهداف و انگیزه های آنان از مراجعه به کتابخانه عمومی و تعیین میزان رضایتمندی آنان از خدمات دریافتی است.

پژوهش حاضر به روش پیمایشی و با رویکرد توصیفی انجام شده است. جامعه آماری شامل 365 نفر از اعضای فعال است که به شیوه نمونه گیری تصادفی، تعداد 233 پرسشنامه با پیگیریهای تلفنی و حضوری تکمیل گردید. ابزار گردآوری داد ها، پرسشنامه بوده و نیز برای تجزیه و تحلیل داده ها از فنون آماری و نرم افزار SPSS22  استفاده شده است.

یافته ها: 

یافته ها نشان داد که  اغلب بخش های مخصوص نابینایان (29 بخش) در کتابخانه مرکزی و یا کتابخانه های شهری مرکز استان واقع شده است و مابقی شهرستان ها فاقد این بخش هستند. از لحاظ جنسیت، 54.1 درصد از کاربران بخش نابینایان زن هستند و از لحاظ مدارک تحصیلی اکثر کاربران (6/44 درصد) مدرک کارشناسی دارند. 51.5 درصد از کاربران نابینای مطلق و 48.5 درصد کم بینا هستند. در مجموع میزان رضایت کاربران از وضعیت فعلی، بالاتر از حد متوسط (3.95 از 5 در مقیاس لیکرت) بوده و بیشترین میزان رضایت از برخورد، راهنمایی، دانش و تخصص کتابداران کتابخانه بوده و میزان رضایت از کیفیت، کمیت و روزآمد بودن منابع کتابخانه در سطح متوسطی قرار داشت. کمترین میزان رضایت کاربران از علامت ها و نشانه های راهنمایی برای هدایت آنها و طراحی و معماری بخش نابینایان بوده است. با توجه نقایص و کاستی های مورد مطالعه، ضروری است کتابخانه های عمومی کشور در جهت بهبود خدمات دهی در سطوح مختلف اقدام نمایند تا کاربران کم بینا و نابینا با سهولت و رضایت بیشتری از امکانات و منابع کتابخانه ها بهره مند شوند.

اصالت/ ارزش:

 در زمینه بخش نابینان کتابخانه های عمومی تحقیقات متعددی صورت گرفته و هر کدام از آنها بخش نابینای کتابخانه خاصی را مورد مطالعه قرار دادند  اما این پژوهش کل بخش های نابینایان کتابخانه های عمومی کشور را به صورت یکپارچه مورد مطالعه قرار داده است.