توزیع و تحلیل فضایی آبادی ‏های در معرض تخلیه در استان خراسان رضوی

بدون شک عدم توجه به تخلیه جمعیتی آبادی ها می‏تواند عواقب جبران‏ناپذیری بر سکونتگاه‏های انسانی وارد آورد. بررسی و شناخت کم وکیف این موضوع می‏تواند به برنامه‏ریزان و تصمیم گیران در حوزه برنامه‏ریزی فضایی در ممانعت از تخلیه کامل جمعیتی سکونتگاه های روستایی کمک شایانی کند. مطالعه حاضر از نوع کاربردی با روش توصیفی تحلیلی است. جامعه آماری آبادی های کمتر از 100 نفر سکنه در استان خراسان رضوی طی سه دهه (1365 1395) بودند. به منظور بررسی ابعاد فضایی از تحلیل فضایی محلی موران و به منظور بررسی جهت و محدوده پراکنش از تحلیل میانگین مرکزی و توزیع جهت‏دار استفاده شد. نتایج نشان داد در سرشماری‏های سال های 1365، 1375، 1385، 1395 به ترتیب 2/92، 1/90، 8/94، 7/79 درصد آبادی های تخلیه شده در دهه قبل جمعیتی کمتر از 100 نفر داشته‏اند. نتایج تحلیل خودهمبستگی فضایی موران نشان داد الگوی پراکنش آبادی های در معرض تخلیه طی سه دهه خوشه ای است. همچنین، نتایج تحلیل میانگین مرکزی و توزیع جهت‏دار نشان داد 68 درصد از آبادی‏هایی که در معرض تخلیه جمعیتی قرار دارند در محدوده بیضی قرار گرفته ‏اند و جز دهه 1365 1375 که جهت توزیع آبادی‏های در معرض تخلیه شمال غربی جنوب شرقی بوده در سایر مقاطع زمانی، یعنی 1375 1395، شمال شرق جنوب غرب بوده است.