مطالعه مردم شناختی کارکرد بازارچه ها در تهران (مطالعه موردی بازارچه نواب و نایب السلطنه در منطقه دوازده تهران)

از زمانی که تهران از جانب آقا محمد خان قاجار به عنوان پایتخت انتخاب شد، با کشیده شدن دیوارها و تشکیل محله، بازارچه هایی با اسامی متعدد، جهت رفع نیازهای روزانه مردم ایجاد شد. هدف از این پژوهش، بررسی ساختار بازارچه ها، کارکرد آنها و تعاملات میان اهالی محله با فروشندگان میباشد. لازم به ذکر است که تعدادی از آن ها از بین رفته و تعدادی کاربری خود را از دست داده اند اما تعدادی از بازارچه ها، از جمله نواب و نایب السلطنه که هنوز پا برجا هستند، جامعه ی مورد مطالعه ی این پژوهش محسوب می شوند. این پژوهش جهت بررسی کارکرد بازارچه ها، از روش مردم نگاری ژرفانگر از قبیل مشاهده، پرسشنامه، ضبط صوت و دوربین عکاسی و اطلاعات کتابخانه ای و مصاحبه با پیشکسوتان بازارچه استفاده و با بکارگیری رویکرد کارکردگرایی، ساخت گرایی و کنش متقابل پژوهش تکمیل شده است. نتایج پژوهش نشان داد که از جمله شاخض های مشترک در میان بازارچه ها می توان به کارکرد اقتصادی، کارکرد اجتماعی، کارکرد فرهنگی و سیاسی و تعامل بین مردم محله با کسبه، وجود مغازه های مشابه در هر بازارچه و اجزای تشکیل دهنده آنها اشاره نمود.