اخلاق و معنای زندگی در فلسفه خواجه نصیرالدین طوسی

معنای زندگی مفهومی کلیدی در حیات انسان به حساب آمده که دغدغه ها و تلاش ها حول کشف و مفهوم-پردازی پیرامون آن، قدمتی به درازای حیات بشر دارد. فلاسفه، و به ویژه خواجه نصیرالدین طوسی از آن دست افرادی بود که در پی واکاوی اخلاق و نقش آن در معنابخشی به زندگی تلاش بسیار نمود. لذا هدف از پژوهش حاضر، واکاوی نسبت اخلاق با معنای زندگی از منظر خواجه نصیر است. رویکرد اتخاذ شده برای این منظور، کیفی و مطالعه ی محتوای آثار خواجه در باب اخلاق و جایگاه آراء و نظرات وی در معنابخشی به زندگی است. خواجه نصیر برای انسان خیر و کمالی در نظر می گیرد که این مولفه ها و تلاش در جهت دستیابی به آنها را در معنادار ساختن زندگی انسان مهم می داند. او برای حیات انسان هدف غایی در نظر می-گیرد و دستیابی بدان را در گرو کسب فضایل اخلاقی و دوری از رذایل می داند. لذا می توان این گونه نتیجه گرفت که خواجه، یک فیلسوف غایت نگر یا نتیجه گراست که سعادت غایی انسان را در دستیابی به یک هدف والا می بیند. بنا به نظرات او، خشنودی خداوند و اجرای برنامه های او بر روی زمین می تواند هدف نهایی انسان باشد که زندگی را معنادار می سازد. لذا نظریه ی خواجه به نظریه ی هدف الهی نزدیک است، نظریه ای که در آن؛ معناداری زندگی انسان در گرو حرکت در مسیر برنامه های تعیین شده ی خدا است که تنها دین می تواند این مسیر را برای ما روشن سازد.