اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر آموزش والدین بر تنظیم هیجان و تحریک پذیری دانش آموزان دارای اختلال بی نظمی خلق اخلالگر

اختلال بی نظمی خلق اخلالگر یک اختلال جدید با چالش های متعدد در زمینه تشخیص و درمان می باشد. از همین رو به کار بستن درمان های استاندارد در زمینه تحریک پذیری برای بدست آوردن تلویحات درمانی در این اختلال ضرورت می یابد. هدف از پژوهش حاضر بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری مبتنی بر آموزش والدین بر تنظیم هیجان و تحریک پذیری دانش آموزان دارای اختلال بی نظمی خلق اخلالگر بود. 

روش تحقیق پژوهش نیمه آزمایشی و از نوع پیش آزمون با پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانش آموزان پسر مقطع متوسطه اول استان آذربایجان شرقی در سال تحصیلی 1400-1399 بود. نمونه پژوهش 30 دانش آموز دارای اختلال بی نظمی خلق اخلالگر بود که از طریق نمونه گیری هدفمند غیرتصادفی انتخاب شدند. برای گردآوری اطلاعات از شاخص واکنش پذیری عاطفی استرینگاریس و همکاران]2012[، پرسشنامه تنیظم هیجان گراس و جان]2003[و مصاحبه تشخیصی بر اساس DSM-5 استفاده شد. داده ها با استفاده از تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر و با استفاده از نسخه ی 18 بسته ی آماری برای علوم اجتماعی تجزیه و تحلیل شدند.

نتایج نشان داد رفتار درمانی شناختی رفتاری مبتنی بر آموزش خانواده در کاهش تحریک پذیری و تنظیم هیجان دانش آموزان دارای اختلال بی نظمی خلق اخلالگر به طور معناداری موثر بوده است (p<0/001). همچنین نتایج آزمون بنفرونی حاکی از ادامه دار بودن اثر آموزشی در دوره پیگیری بود (p>0/05).

نتایج پژوهش حاضر از کارایی درمان درمان شناختی رفتاری و پایداری آن در جهت کاهش تحریک پذیری و تنظیم هیجان دانش آموزان مبتلا به اختلال بی نظمی خلق اخلالگر حمایت می کند. بنابرین استفاده از آن برای متخصصان حوزه درمان در زمینه اختلال بی نظمی خلق اخلالگر توصیه می گردد.