شناسایی عوامل موثر بر سیکل های تجاری در اقتصاد ایران: رویکرد رگرسیون کوانتایل

روند تولید ناخالص داخلی ایران در چهار دهه گذشته با تکانه های متعددی به دلایل وقوع انقلاب، بروز جنگ، اعمال تحریم های بین المللی و شیوع بیماری کووید 19، مواجه بوده است که نقش تعیین کننده ای در مسیر حرکت آن داشته اند در این مطالعه عوامل موثر بر سیکل های تجاری در ایران با رویکرد رگرسیون کوانتایل برای دوره زمانی 1400-1360 بررسی و نتایج نشان داد که اقتصاد ایران طی این دوره زمانی، حدود چهار سیکل تجاری را پشت سر گذاشته است. از سال های1980 تا 1983، 1989تا 1993 ،2001تا 2008 و 2015 تا 2017 دوره های رونق و همچنین دوره های 1982 تا 1985، 1991 تا 2000، 2011 تا 2015 و 2017 تا 2020 نیز دوره های رکود در اقتصاد ایران بوده است که با تشدید و اعمال تحریم های جدید و خروج آمریکا از برجام (برنامه جامع اقدام مشترک) و ظهور پاندمی کرونا در ایران از سال 2018 تا 2020 اقتصاد ایران وارد یک دوره رکود سریع شده است و نتایج بکارگیری روش ARDL نشان دهنده تاثیر منفی متغیرهای بهره وری نیروی کار، نرخ اشتغال و تجارت خارجی بر سیکل های تجاری و اثر مثبت مخارج مصرفی نهایی ، درآمدهای نفتی و تحریم ها بر سیکل های تجاری (منجر به تشدید رکود اقتصادی شده اند) بوده است، همچنین نتایج آزمون اثرات متغیرها بر تقارن و عدم تقارن سیکل ها، نشان داد که در مجموع اثرات این متغیرها بر سیکل-های تجاری متقارن بوده است.