اثر کوتاه مدت آشفتگی بر ساختار جنگل در ذخیره گاه دارمازو (Quercus infectoria Oliv.): شینه قلایی لرستان

ترکیب و تنوع جوامع گیاهی و جانوری در طول زمان با تغییر شرایط محیطی و در اثر آشفتگی ها تغییر می کند. در این پژوهش تاثیر آشفتگی بر ساختار جنگل در ذخیره گاه دارمازو واقع در منطقه شینه قلایی استان لرستان بررسی شد. به این منظور 8 توده جنگلی دچار رانش زمین با مجموع مساحت 5/4 هکتار شناسایی و در ادامه موقعیت و مشخصات کمی و کیفی (در 4 طبقه آسیب دیدگی) درختان ثبت شد. سپس تغییرات تراکم، تنوع گونه ای و پراکنش درختان ارزیابی شد. بر اساس نتایج، پس از آشفتگی و رانش زمین، نیمی از درختان در طبقات آسیب دیدگی متوسط و شدید قرار دارند و 2/17 درصد از پایه های درختی و 41/4 درصد از مقدار تاج پوشش توده ها از بین رفته که بیشتر مربوط به درختان جوان بوده است. در مقوله شاخص های ساختاری، تنوع گونه ای و آمیختگی روند کاهشی و شاخص های اسمیت- ویلسون و زاویه یکنواخت افزایش داشته اند. با توجه به نتایج، اگرچه به لحاظ آماری اختلاف معنی داری در شاخص های ساختاری مشاهده نشد، اما خشک سالی های پی در پی، بارش های تند و نامنظم، تخریب و به دنبال آن رانش زمین در مدت زمان کوتاهی منجر به تغییرات آشکار در ساختار جنگل شده است که متاسفانه این روند همچنان ادامه دارد. از این رو، ضروری است با اقدامات حفاظتی بیشتر و احیای جنگل، به ویژه در کانون های آشفتگی، زمینه کاهش یا توقف نابودی این زیست بوم ارزشمند را فراهم کرد.