کاربردهای فناوری هوش مصنوعی در دندانپزشکی

فناوری هوش مصنوعی (AI) به طور گسترده در دندانپزشکی و در بسیاری از زمینه های دیگر که زندگی انسان را تحت تاثیر قرار می دهند، از جمله پزشکی کاربرد دارد. یک دندانپزشک می تواند از فناوری هوش مصنوعی جهت تحلیل داده های مربوط به بیمار، فرایندهای تشخیصی و مدیریت فعالیت ها استفاده کند. این تحقیق با هدف شناسایی کاربردهای هوش مصنوعی در حوزه دندانپزشکی و ارزیابی اولویت آن ها در ایران انجام شد.

این پژوهش کاربردی در دو مرحله با رویکرد آمیخته در زمستان 1401 انجام شد. در مرحله کیفی از بین مطالعات حوزه دندانپزشکی و مرتبط با فناوری هوش مصنوعی تعداد 570 مقاله از سال 2011 تا 2022 در پایگاه های PubMed, Web of Science, Scopus و Google Scholar بر اساس واژگان کلیدی در ابتدا شناسایی شد و سپس کاربردهای هوش مصنوعی در دندانپزشکی استخراج گردید. در مرحله کمی کاربردهای شناسایی شده توسط گروهی از خبرگان متشکل از 13 نفر از اعضای هیات علمی دانشگاه که دارای زمینه تحقیقاتی مرتبط بودند با استفاده از روش بهترین-بدترین اولویت بندی شدند.

مولفه های شناسایی شده در مرحله اول پژوهش در شش طبقه ایمپلنت و جراحی، مدیریت اجرایی، تشخیص بیماری، تحلیل عکس، پیش بینی بالینی و ارتودنسی طبقه بندی شد. مطابق نظر خبرگان پژوهش مشخص گردید تحلیل عکس پزشکی دارای بیشترین ضریب اهمیت (252/0) بود و سپس به ترتیب کاربردهای دیگر یعنی ارتودنسی (234/0)، تشخیص بیماری (151/0)، ایمپلنتولوژی و جراحی (143/0)، پیش بینی های بالینی (127/0) و مدیریت اجرایی (093/0) قرار گرفت.

دندانپزشکان در بررسی وضعیت دندان های بیماران و تست های تشخیصی در دندانپزشکی بر اساس تحلیل اطلاعات مراجعه کنندگان از قابلیت های هوش مصنوعی می توانند استفاده کنند. سیاست گزاران حوزه فناوری اطلاعات با حمایت و تقویت شرکت های دانش بنیان فعال در حوزه هوش مصنوعی و سرمایه گذاری مشترک در حوزه پزشکی می توانند زمینه ساز پیشرفت و توسعه این فناوری در کشور و حوزه درمان شوند.