احساس تنهایی در سالمندان در ایران: مرور سیستماتیک

احساس تنهایی پدیده ای گسترده و فراگیر است و 50-25 درصد کل جمعیت بالای 65 سال را تحت تاثیر قرار می دهد. هدف پژوهش حاضر بررسی احساس تنهایی در سالمندان ایران است.

مطالعه حاضر یک مقاله مروری است که با جستجو کلیدواژه های سالمند، تنهایی، انزوا، Loneliness، Elderly، Old age، Older people، feeling loneliness انجام شد. برای بازیابی مقالات به هر دو زبان فارسی و انگلیسی طی سال های 1385 تا 1400، تمام مطالعات مقطعی منتشر شده وارد مطالعه شدند. ارزیابی کیفیت مطالعات و استخراج داده ها با مطالعه متن کامل مقالات منتخب پس از تایید، با استفاده از چک لیست استراب (STROBE Checklists) مخصوص مطالعات مقطعی انجام شد و مقالاتی که کیفیت لازم را داشتند وارد مطالعه شدند.

در این پژوهش 128 مقاله در بررسی اولیه یافت شد. تعداد 26 مقاله پژوهشی پس از بررسی های اولیه وارد مطالعه شدند. مطالعه مقالات نشان داد که میانگین نمره احساس تنهایی در سالمندان بالاست و میانگین نمره احساس تنهایی در سالمندانی که در سرای سالمندی و دور از خانواده هستند نسبت به سالمندانی که در خانواده زندگی می کنند به دلیل نداشتن روابط اجتماعی بیشتر است.

  با توجه به نتایج مطالعات، میانگین نمره احساس تنهایی در سالمندان به خصوص در سالمندانی که در سرای سالمندی زندگی می کنند به نسبت بالاست، بنابراین ایجاد شرایط لازم جهت حفظ روابط اجتماعی سالمندان می تواند میزان احساس تنهایی در آنها را کاهش داده و از عواقب ناخوشایند احساس تنهایی در آنان پیشگیری کند.

پیامدهای عملی: 

با توجه به اهمیت ارتقا سلامت روان سالمندان، تقویت مشاوره های سالمندی، کاهش هزینه های درمانی و همچنین مشارکت دادن سالمندان در فعالیت های روزمره و گفتگو با گروه دوستان در جهت کاهش احساس تنهایی آنها توصیه می شود. نتایج این پژوهش می تواند در ارتقا سطح آگاهی سیاست گذاران، مردم و خانواده های سالمندان در مورد تاثیر احساس تنهایی و اثرات آن بر سلامت روان سالمندان استفاده شود.