پیش بینی قلدری در مدارس بر اساس نیازهای اساسی روان شناختی، هویت اخلاقی و ویژگی های شخصیتی: نقش واسطه ای دیدگاه گیری اجتماعی

این پژوهش با هدف پیش بینی قلدری در مدارس بر اساس نیازهای اساسی روان شناختی، هویت اخلاقی و ویژگی های شخصیتی در رابطه با نقش واسطه ای دیدگاه گیری اجتماعی انجام شد.

جامعه آماری این پژوهش توصیفی و همبستگی شامل کلیه دانش آموزان دوره متوسطه دوم شهرستان بهار در سال تحصیلی 1398-1399 بود. حجم نمونه 390 نفر به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند. ابزارها شامل مقیاس های قلدری (ایلینوی، 2001)، نیازهای اساسی روانشناختی (گاردیا و همکاران، 2000)، هویت اخلاقی (آکینو و رید، 2002) و فرم کوتاه پرسشنامه شخصیت نیو (مک کری و کاستا، 199) بود.) و دیدگاه اجتماعی (محققی و همکاران، 1394). داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS-25 و LISREL به روش تحلیل مسیر مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

مدل پیشنهادی به خوبی با داده های تجربی مطابقت دارد (96/0 GFI=، 97/0=IFI، 98/0= CFI). همچنین دیدگاه اجتماعی در رابطه بین قلدری و شایستگی (Z=-2.01، P<0.05)، رابطه (Z=-4.61، P<0.01)، هویت اخلاقی (Z=-5.39، P<0.01)، روان رنجوری (Z=2.53، P<0.05)، موافق بودن (Z= -5.81، P<0.01) و وظیفه شناسی (Z= -4.09، P<0.01) نقش میانجی معناداری دارند.

بر اساس یافته ها، عدم ارضای نیازهای اساسی از جمله شایستگی و ارتباط، ضعف هویت اخلاقی، سطوح پایین توافق پذیری و وظیفه شناسی، سطوح بالای روان رنجورخویی و پایین بینی دیدگاه اجتماعی، احتمال قلدری توسط دانش اموزان در مدارس را پیش بینی و افزایش می دهد.