مقایسه سونوگرافی داپلر رنگی با اوروگرافی داخل وریدی در تشخیص انسداد حالب ناشی از سنگ

سنگ های ادراری یکی از شایعترین علل انسداد حالب می باشد. تصمیم گیری جهت انتخاب روش صحیح درمان با توجه به درجه انسداد می باشد. هدف از انجام این مطالعه مقایسه نتایج سونوگرافی داپلر رنگی که یک روش غیر تهاجمی است با اوروگرافی داخل وریدی جهت تشخیص انسداد حالب ناشی از سنگ می باشد.
این مطالعه مقطعی از مهرماه 1383 لغایت خرداد ماه 1384، در بیمارستان قائم (عج) مشهد انجام شده است. 35 بیمار با کولیک کلیوی یکطرفه که سنگ در حالب آنها با سونوگرافی معمولی ثابت شده بود مورد مطالعه قرار گرفتند. برای همه بیماران پس از تسکین درد و بررسی سطح کراتینین سرم اولتراسونوگرافی داپلر رنگی (CDU) با دستگاه هیتاچی مدل EUB-525 و با پروب Convex 3.5MHz و با مثانه نسبتا پر انجام شد. تعداد، سرعت و مدت زمان جهت حالبی به مدت 5 دقیقه در هر دو حالب ثبت گردید. بیمار بلافاصله بعد از انجام CDU به اطاق مجاور منتقل شده و IVU به روش استاندارد جهت آنها انجام گردید. مشخصات فردی، سابقه بیماری، علائم بالینی، نتایج سونوگرافی داپلر رنگی و اوروگرافی با روش های آمار توصیفی پردازش شد و در پرسشنامه ای ثبت گردید. و اطلاعات جمع آوری شده با استفاده از آمار توصیفی و جداول توزیع فراوانی پردازش شد.
71.4% بیماران مرد و 28.6% زن بودند. میانگین سنی بیماران 36.9±9.1 سال بود. میانگین کراتینین سرم 0.9±0.18 میلی گرم در دسی لیتر بود. در بیمارانی که در IVU انسداد کامل مشاهده شد در CDU در تمام بیماران کاهش واضح جت حالبی (42.1%) یا فقدان آن (57.9%) مشاهده گردید. به عبارت دیگر CDU در همه بیماران در سمت انسداد غیر طبیعی بود. در بیمارانی که در IVU انسداد نسبی مشاهده شد، در CDU انجام شده در 86.7% کاهش جت حالبی مشاهده شد و فقط در 2 بیمار (13.3%) جت حالبی طبیعی گزارش شد. در بیمارانی که دچار انسداد کامل بودند میانگین تعداد جت حالبی 0.84±1.46 و در بیماران با انسداد نسبی 5.18±3.4 جت در دقیقه بود که اختلاف این دو از نظر آماری معنی دار بود (P<0.001). همچنین بین سرعت جت حالبی و زمان جت حالبی در بیماران با انسداد کامل و نسبی نیز اختلاف معنی دار وجود داشت (به ترتیب P<0.001 و P<0.001). بین تعداد جت حالبی، سرعت آن و زمان جت حالبی در طرف غیر انسدادی در دو گروه بیماران با انسداد کامل و نسبی اختلاف آماری معنی داری مشاهده نگردید.
این مطالعه نشان داد که CDU در بیماران با کولیک کلیوی در اکثریت موارد انسداد حالب را مشخص می کند. لذا با توجه به ایمنی و بی خطر بودن این روش، سرعت انجام CDU و کاربرد راحت آن برای بیمار (در مقایسه با IVU) انجام CDU و بررسی جت حالبی به عنوان یک تست عملکردی مکمل اولتراسونوگرافی پیشنهاد می گردد.