اثرات تراتوژنیک استامینوفن بر تکامل سیستم بینایی جنین موش

مطالعات مختلف نشان داده است که بسیاری از داروها و مواد دارای اثرات مزاحمتی و مخربی بر تکامل جنین هستند. از جمله این داروها باید به استامینوفن اشاره نمود که بر اساس باور بسیاری از مردم به عنوان دارویی بی خطر در طیف وسیعی حتی بدون تجویز پزشکان مورد استفاده قرار می گیرد. در این پژوهش سعی گردید تا در روزهای حساس (هشتم یا یازدهم) حاملگی موش نژاد بالبC- اثرات این دارو مورد ارزیابی قرار گیرد.
برای این منظور در گروه های تجربی 1 و 2 بترتیب از دوز درمانی 48.5 mg/kg و دو برابر آن (97 mg/kg) قطره استامینوفن استفاده شد که به صورت یک نوبت در روز، از طریق گاواژ انجام گرفت. در گروه کنترل در روزهای یاد شده صرفا از سرم فیزیولوژی استفاده گردید. نتایج یافته ها نشان داد که هر یک از دوزهای یاد شده در طی این روزها موجب ناهنجاری های متنوعی در جنین موش می گردد که نقص در تکامل دستگاه بینایی یکی از آنهاست. از جمله نقایص مربوط به سیستم بینایی می توان به میکروفتالمیا، آنوفتالمیا و کاتارکت اشاره نمود که در بعضی از جنین های گروه های تجربی مشاهده شد. علاوه بر این تاخیر رشد داخل رحمی، جذب جنینی و بروز بعضی دیگر از ناهنجاری ها مثل نقص در سیستم اسکلتی و سیستم عصبی موضوع پیدایش نمونه های دیگر این تاثیر گذاری بود. بررسی های به عمل آمده همچنین گواه این واقعیت است که هر چند با دو برابر شدن دوز درمانی (در گروه تجربی 2) بر شدت بروز ناهنجاری ها افزوده شد اما این موضوع در ارتباط با بروز نقایص سیستم بینایی در گروه های تجربی 1 و2 تفاوت معنی داری را نشان نداد.
بر اساس یافته های موجود چنین بنظر می رسد که استامینوفن تجویز شده می تواند در کبد به متابولیت های سمی و پایداری منجر شود که در زمان حاملگی از جفت عبور می نماید و در برهه های حساس ارگانوژنز، تکامل جنینی و از جمله شکل گیری سیستم بینایی را تحت تاثیر قرار می دهد.