روان شناسی اجتماعی

گسترش روز افزون روان شناسی به کار بسته در زمینه های مختلف، دریچه های پژوهشی جدیدی را گشوده است. بررسی پژوهشهایی که به کاربرد روان شناسی در زمینه مسائل اجتماعی پوشش می دهند، در بر گیرنده طیف وسیعی از نگرانی ها و دغدغه هاست. بررسی ارتباط بین مفاهیمی مانند کمال گرایی، افسردگی و اضطراب؛ سبک های زندگی و حرمت خود؛ بازخوردهای گوناگون افراد نسبت به تلفنهای همراه؛ نقش تقویت در مصرف سیگار و ده ها پژوهش دیگر، حاکی از گوناگونی زمینه های پژوهشی است که مفاهیم روان شناختی را از زاویه اجتماعی وارسی می کند. ارائه این قلمرو با هدف برانگیختن انگیزه دانشجویان و روان شناسان ایرانی و آشنایی آنان با ابعاد متنوع پژوهشی صورت گرفته است.
نگاهی مقدماتی به «تنهایی» به عنوان واسطه پیوند بین کمال گرایی، افسردگی و نشانه های اضطراب در دانشجویان: آیا تنها بودن تلاشهای کمال گراها را ناگوارتر می کند؟
Chang، E. C.، Sanna، L. J.، Chang، R.، & Bodem، M. R. (2008). A preliminary look at loneliness as a moderator of the link between perfectionism and depressive and anxious symptoms in college students: Does being lonely make perfectionistic strivings more distressing? Behaviour Research and Therapy، 46، 877– 886.
با یک الگوی تلفیقی مشتمل بر کمال گرایی و تنهایی به عنوان پیش بینی کننده افسردگی و نشانه های اضطراب 383 دانشجو آزمایش شدند. افزون بر تاثیر افزایشی مورد انتظار دو پیش بینی کننده در پیش بینی نشانه ها، این فرضیه عنوان شد که تنهایی به عنوان واسطه بین کمال گرایی و نشانه هاست. نتایج نشان دادند که کمال گرایی جهت یافته به سوی دیگران پیش بینی کننده نشانه های اضطراب و کمال گرایی توصیف شده از سوی اجتماع، در عین حال پیش بینی کننده نشانه های افسردگی و اضطراب است. همچنین مشخص شد که تنهایی روایی این پیش بینی کننده ها را افزایش می دهد. به هر حال، تعامل کمال گرایی تنهایی موجب افزایش بیشتر قدرت پیش بینی افسردگی و نشانه های اضطراب شد. این یافته ها الگوی کمال گرایی وابسته به موقعیت را تایید کردند. برخی از الزامهای یافته های حاضر مورد بحث قرار گرفتند.
درک تجربه هیجانها به هنگام استفاده از تلفن همراه در مکانهای عمومی: کاربرد اجتماعی تلفنهای همراهTurner، M.، Love، S.، & Howell، M. (2008). Understanding emotions experienced when using a mobile phone in public: The social usability of mobile (cellular) telephones. Telematics and Informatics، 25، 201–215.
گسترش روزافزون و مداوم تلفن همراه در جامعه موجب می شود تا مراعات آداب و رسوم قابل قبول عموم در استفاده از این تلفنها به طور مداوم مورد بازبینی قرار گیرد. به منظور درک انگیزه ها و نیازهای متفاوت استفاده کنندگان از تلفن همراه و کمک به گسترش تدابیر مؤثر، در وهله نخست توجه به رفتارهای مرتبط با تلفن افرادی که با تلفن همراه مشکلی ندارند و سپس به آنهایی که با این تلفنها احساس ناراحتی می کنند، ضروری است. یک زمینه یابی از 184 بزرگسال جوان با هدف بررسی ارتباط بین راحتی افراد در تلفن زدن و پاسخ دادن به تلفن در موقعیتهای اجتماعی متفاوت، واکنشهای عاطفی نسبت به استفاده دیگران از تلفن همراه در انظار عمومی و اینکه چطور چنین عواملی با اسنادهای شخصی و اعتقادهای خاص در مورد رفتار تلفن زدن مرتبط اند، صورت گرفت. میزان احساس راحتی به استفاده کنندگان از تلفن همراه در هنگام تلفن زدن و پاسخ دادن به آن در موقعیتهای مختلف اجتماعی، متفاوت بود. کسانی که در تلفن زدن بیشتر احساس راحتی می کردند، از تلفن زدن دیگران نیز کمتر احساس مزاحمت می کردند. سه عامل مهم که سنجشهای استفاده کنندگان از تلفن همراه را پیش بینی می کردند، مشخص شدند: مراعات محدودیتهای عمومی، تمایل به در دسترس بودن و «سودمندی اجتماعی» یا اضطراب مراعات استفاده از تلفن در حضور دیگران. این زمینه یابی نشان داد که ویژگی های شخصی و فردی مانند سن و جنس نیز در برخی از جنبه های رفتارهای مرتبط با تلفن مشارکت دارند.
برانگیختگی و نقش پیامد احتمالهای مرتبط با سیگار کشیدن در میان دانشجویان سیگاریVanderVeen، J. W.، Cohen، L. M.، Trotter، D. R. M.، & Collins، F. L. Jr. (2008). Impulsivity and the role of smoking-related outcome expectancies among dependent college-aged cigarette smokers. Addictive Behaviors، 33، 1006–1011.
در این پژوهش، ارتباط بین رگه برانگیختگی و انتظار در دانشجویان دوره لیسانس، طی 48 ساعت خودداری از مصرف سیگار، آزمایش شد. شرکت کنندگان 49 دانشجوی سیگاری بودند که پرسشنامه های طراحی شده به منظور ارزشیابی برانگیختگی، وابستگی به نیکوتین و احتمال مصرف سیگار را تکمیل کردند. کاربرد مجموعه ای از الگوهای چند سطحی براساس تحلیل زمانی برانگیختگی، وجود تفاوتهای معنادار [05/0Pb 19/3 = (2.94) F] در تقویت مثبت انتظارها را نشان داد بدون آنکه در تقویت منفی [61/0 = P و 49/0 = (2.94) F] تفاوتها معنادار باشند. تحلیلهای کجی ساده مشخص کردند که تشدید رگه برانگیختگی پیش بینی کننده تقویت مثبت انتظارها پس از 48 ساعت خودداری از مصرف سیگار بود. مع هذا، سطح برانگیختگی، با تغییرات تقویت منفی انتظارها مرتبط نبود. نتایج نشان دادند که در خلال دوره خودداری از مصرف، دانشجویانی که رگه برانگیختگی در آنها بالاتر بود، به علت باورهای قویتر درباره آثار مثبت کشیدن یک سیگار، در معرض خطر بیشتری برای از سرگیری سیگار قرار داشتند. این یافته ها اهمیت درک تعامل عوامل شخصیتی و شناختی را در کمک به جوانانی که امید ترک این رفتار مخاطره انگیز را دارند، برجسته می سازند.