پایداری و سازگاری عملکرد دانه ژنوتیپ های گندم نان با استفاده از معیارهای مختلف پایداری در شرایط تنش شوری

به منظور بررسی اثر متقابل ژنوتیپ × محیط، با هدف تعیین سازگاری و پایداری عملکرد دانه لاین های جدید گندم نان در مناطق دارای آب و خاک شور معتدل کشور، تعداد هفده لاین جدید پیشرفته گندم نان به همراه ارقام روشن،کویر و بم، به عنوان ارقام شاهد متحمل به تنش شوری، درقالب طرح بلوک های کامل تصادفی با سه تکرار در ایستگاه های یزد، بیرجند و اصفهان در شرایط تنش شوری (EcSoil =8-14 ds/m و EcWater =8-12 ds/m) به مدت دو سال زراعی (83-1381) ارزیابی شدند. بر اساس نتایج تجزیه واریانس مرکب دو ساله اثرهای مربوط به ژنوتیپ، سال× مکان، ژنوتیپ× سال و اثر متقابل سه جانبه ژنوتیپ × سال × مکان معنی دار بود. با توجه به نتایج بررسی پایداری و سازگاری با روش ها ومعیارهای مختلف پایداری، لاین هایMS-81-14، MS-81-4، MS-81-3 و MS-81-5 به عنوان لاین های پرمحصول و پایدار شناسائی شدند. لاین MS-81-14 با شجره 1-66-22/Inia با داشتن بیشترین عملکرد دانه (470/5تن درهکتار)، بالاترین مقدار معیار گزینش همزمان برای عملکرد و پایداری (23= YS)، بیشترین مقدار ضریب تبیین (%4/97 R2 =)، کمترین میانگین رتبه (42/3 R=)، انحراف معیار رتبه پایین (609 / 4 = SDR)، واریانس پایداری (σ i 2) غیرمعنی دار و اکووالانس ریک (Wi)پایین به عنوان لاین با عملکرد بالاو پایدار و سازگار با مناطق معتدل دارای آب و خاک شور شناسایی وانتخاب شد.