بررسی تطبیقی فرمت مارک ایران درنرم افزار «رسا» با فرمت یونی مارک برای پیایندها

دستنامه مارک ایران در ابتدا فقط شامل منابع چاپی تک نگاشتی و فاقد فرمت های خاص برای سایر منابع بود. بعد از آن‎که این فرمت برای سایر منابع کتابخانه‎ای گسترش یافت، پژوهشگر که در دوره مارک سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران شرکت داشت با مقایسه بین کاربرگه پیایندهای سازمان و فرمت ارائه شده در دستنامه یونی مارک متوجه کاستی هایی در برنامه رسا (که فرمت های مارک ایران را برای سایر منابع گسترش داده بود) شد. بنابراین، هدف خود از پژوهش خود را بررسی تطبیقی فرمت مارک ایران با دستنامه یونی مارک برای پیایندها و ارائه راه حل های پیشنهادی برای رفع نواقص موجود در کاربرگه سازمان قرار داد.
پژوهش حاضر به روش کتابخانه‎ای انجام شده است. جامعه پژوهش عبارت از فیلدها، نشانگرها و فیلدهای فرعی یونی مارک و مارک ایران است که تقسیم بندی و انواع آن‎ها، از دستنامه یونی مارک استخراج شد. 14 فیلد ویژه پیایندها نیز از متن دستنامه 2000 یونی مارک و روزآمدهای 4 و 5 دستنامه فوق استخراج و ترجمه شد. سپس فرمت پیشنهادی، با توجه به فیلدهای اختصاصی شناسایی شده به‎وسیله پژوهشگر و فیلدهای الزامی‎ یونی مارک برای تمام منابع کتابخانه ای و فیلدهای عمومی، و در مطابقت با کاربرگه رسا (به‎منظور حصول اطمینان از اعمال فیلدهای مورد نظر در کاربرگه سازمان) تهیه شد. این کاربرگه دارای 102 فیلد بود.
یافته ها: یافته ها نشان داد که پنج فیلد (400 (فروست)، 411 (فروست های فرعی)، 225 (فروست)، 014 (شناسگر مقاله)، 073 (شماره بین المللی مقاله)) موجود در دستنامه یونی‎مارک در کاربرگه پیایندهای سازمان اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران وجود ندارد و می‎بایست به آن افزوده شود. همچنین یافته ها نشان داد که فیلدهای متعددی دچار تغییرات در عنوان، تعریف، چگونگی کاربرد و فیلدهای فرعی شده‎اند و فیلدهای متعدد دیگری به اشتباه ترجمه شده‎اند و می‎بایست اصلاح شوند. در نهایت کاربرگه‎ای پیشنهاد شده که از 102 فیلد آن، 14 فیلد، فیلدهای ویژه پیایندها، پنج فیلد، فیلدهای الزامی مارک، و 83 فیلد باقیمانده را فیلدهای عمومی تشکیل می‎دهند.
اصالت/ ارزش: مجلات از مهم‎ترین منابع اطلاعاتی مورد نیاز محققان و مراجعان کتابخانه ها و مراکز اطلاع‎رسانی است و کتابداران برای انتخاب، تهیه و آماده‎سازی آن‎ها و ارائه خدمات مناسب به‎وسیله آن‎ها تلاش زیادی می‎نمایند. ارزش اطلاعاتی مجلات به این دلیل است که معمولا آخرین اخبار و نتایج پژوهش‎های علمی در این منابع منعکس می شوند. بنابراین ضروری است تا با سازماندهی درست و هماهنگ این منابع به اشاعه و دسترس‎پذیری آن‎ها همچون متون تکنگاشت چاپی توجه شود.