خود- ارزیابی بر اساس مدل تعالی سازمانی EFQM در بیمارستان های منتخب شهر اهواز

بنیاد اروپایی مدیریت کیفیت مدل EFQM (European Foundation for Quality Management) را برای تعیین میزان رشد و تعالی سازمان و ترسیم راه رسیدن به تعالی سازمانی تدوین کرده است. این مدل برای شناسایی وضعیت موجود سازمان در مقایسه با یک سازمان ایده آل به کار می رود. هدف از انجام این مقاله تعیین امتیاز خود- ارزیابی عملکرد در بیمارستان های منتخب شهر اهواز بر اساس مدل EFQM بوده است.

این مطالعه، یک مطالعه مقطعی و توصیفی– تحلیلی است. جامعه ی پژوهش آن را 50 نفر از مدیران بیمارستانی شامل (مدیران ارشد و معاونین آن ها، مترون ها و مسوولین واحدها و بخش ها) تشکیل دادند. داده ها از طریق پرسش نامه ی استاندارد و معتبر خود- ارزیابی سازمان فدراسیون مدیریت کیفیت اروپا شامل 50 سوال در زمینه ی 9 معیار گردآوری شد. پایایی پرسش نامه بر اساس آزمون 80 درصد تعیین شد. داده ها بر اساس آزمون های آماری تحلیلی شامل 2χ و ضریب همبستگی Pearson و نیز آزمون های توصیفی مانند توزیع فراوانی، میانگین، انحراف معیار و... توسط نرم افزار آماری 5/11SPSS تجزیه و تحلیل شدند.

در این مطالعه، 76 درصد افراد مورد مطالعه (ارزیابان داخلی) زن و 24 درصد مرد بودند. اکثر افراد (42 درصد) 40-36 سال سن داشتند. 90 درصد افراد دارای مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر بودند. در زمینه ی سابقه ی کار، اکثر افراد (48 درصد) دارای 20-16 سال سابقه ی کار بودند. درصد امتیاز هر کدام از عوامل 9 گانه به قرار زیر است:در بیمارستان امام خمینی (ره): رهبری 8/66، خط مشی و استراتژی 66، کارکنان 5/65، منابع و شرکا 4/70، فرایندها 9/63، نتایج مشتری 3/62، نتایج کارکنان 6/60، نتایج جامعه 6/63، نتایج کلیدی عملکرد 6/68.
در بیمارستان نفت: رهبری 24/72، خط مشی و استراتژی 4/67، کارکنان 4/66، منابع و شرکا 4/63، فرایندها 07/65، نتایج مشتری 84/62، نتایج کارکنان 4/56، نتایج جامعه 45/59، نتایج کلیدی عملکرد 94/45. مجموع امتیاز خود- ارزیابی در بیمارستان امام خمینی (ره) 79/651 و بیمارستان نفت 14/615 به دست آمد.

امتیازات داده شده توسط مدیران بیمارستان ها تا حدودی غیر واقعی به نظر می رسد، اما با توجه به نتایج می توان نقاط قوت و نواحی برای بهبود را در بیمارستان مشخص نمود. نتایج پژوهش حاضر نشان می دهد که از دیدگاه مدیران در بیمارستان های مورد مطالعه باید به معیارهای نتایج مشتریان، نتایج جامعه و نتایج کارکنان توجه بیشتری شود و زمینه های بهبود این معیارها را در بیمارستان ها فراهم آورند.