شناسایی تعیین کننده های ترویج تغذیه با شیر مادر از دیدگاه پرسنل بهداشتی درمانی

متغیرهای جمعیت شناختی، فیزیکی، اجتماعی و روانی پدیده شیردهی و مداومت تغذیه با شیر مادر را پیچیده می سازد. با وجود گستردگی برنامه های آموزشی و ترویج تغذیه با شیر مادر، هنوز این سوال که چرا برنامه ها پیشرفت چشمگیری نداشته بی جواب مانده است. شیردهی پدیده ای در آمیخته با فرهنگ و بستر نظریه های بومی است بنابراین شناسایی عوامل موثر آن از دیدگاه عوامل کلیدی می تواند در پاسخ به سوالات سیستم بهداشتی ضروری باشد.
در این مطالعه کیفی با استفاده از مصاحبه گروهی داده ها از 35 نفر از پرسنل بهداشت و درمان در طول مدت 4 روز به کمک یک راهنمای مصاحبه با سری سوالات باز جمع آوری شد. نمونه ها به روش هدفمند از پرسنل بهداشتی درمانی شرکت کننده در کارگاه ترویج تغذیه با شیر مادر انتخاب شدند.
تعیین کننده های ترویج تغذیه با شیر مادر در دو حیطه اصلی: 1- ادراکات مردمی از پدیده شیردهی2- روش های ترویج، دسته بندی شد. مفاهیم اصلی که ساختار این دو حیطه و چگونگی ارتباط آن ها را توصیف می کنند عبارتند از: ادراکات مردمی که با اعتقادات، دموگرافی، پایه های نظری بومی و متغیرهای اجتماعی توصیف شد و روش های ترویج که با عملکرد در بستر فرهنگی- اجتماعی، سیاست ها، تعاملات و مهارت ها توصیف شد.
از دیدگاه شرکت کنندگان ادراکات مردمی به علت ساختار مبتنی بر کج فهمی ها می تواند یکی از مهم ترین تعیین کننده ها در موفقیت یا شکست ترویج شیر مادر باشد. یافته های این مطالعه تایید می کند که ادراکات مردمی عمیقا تحت تاثیر دموگرافی، نظریه های بومی و متغیرهای اجتماعی است. این یافته ها در حیطه روش های ترویج، موانع تاثیرگذار در ترویج شیر مادر را در بستر فرهنگی اجتماعی توصیف می کند. این بستر بر روی اعتقادات، باورها و نظریه های بومی ساخته شده است. شرکت کنندگان عوامل کمک کننده در این بستر برای ترویج یا منع شیردهی را تعیین کردند، این تعیین کننده ها بر اثرات سیاست گذاری در حوزه شیردهی، عملکرد کارکنان بهداشتی مبتنی بر مهارت های آن ها در ترویج و برقراری ارتباط صحیح و موثر با مادران تاکید دارد. یافته های ما باورهای غلط، بیماری های مادر و کودک، سزارین، شاغل بودن مادر را از عوامل بازدارنده ترویج تغذیه با شیر مادر در جامعه دانسته و پزشکان اطفال و متخصصین زنان، کارکنان بهداشت و درمان را از عوامل کلیدی تاثیرگذار بر این بستر می داند. در جهت دیگر مطالعات، یافته های این مطالعه پیشنهاد می کند که امر شیردهی و مداومت در تغذیه با شیر مادر پدیده ای مبتنی بر تنوع فرهنگ ها و ساختار اجتماعی است که علاوه بر اجرای برنامه های ارتقا شیردهی نیاز به استخراج متغیرها و تعیین کننده های بومی دارد.