فهرست مطالب

فصلنامه علوم اجتماعی
سال شانزدهم شماره 2 (پیاپی 45، تابستان 1388)

  • تاریخ انتشار: 1388/04/01
  • تعداد عناوین: 6
|
  • علی ساعی صفحه 1
    دراین نوشتار مشارکت انتخاباتی درایران بر حسب استانهای کشور در دوره نهم انتخابات ریاست جمهوری مورد تحلیل قرار گرفته است. مساله مقاله آن است که میزان مشارکت انتخاباتی در نهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری برحسب استانهای کشور تفاوت پذیری پرابلماتیک دارد و تغییرات آن تابع یک الگوی منظم نیست. پس از اثبات این مساله درمقام یافتن راه حل تئوریک مساله، بحث نظری این نوشتاررا بررویکردهای تئوریک دایاموند، لیپست و هانتینگتون استوار ساخته، رابطه مساله را با نظریه مناسب تابع نظم منطقی کرده ایم. درادامه با الهام از نظریه های موجود، دستگاه نظری متناسب با مساله مقاله فرموله شده است. درسطح تبیین تئوریک استدلال شده است که میان مشارکت انتخاباتی و توسعه آموزشی هم تغییری وجود دارد؛ به گونه ای که هرچه میزان توسعه آموزشی بیشتر باشد، میزان مشارکت انتخاباتی نیز بیشتر می شود. این استدلال از طریق روش تحلیل رگرسیون مورد داوری تجربی قرارگرفته است. شواهد موجود دلالت برآن دارد که میان مشارکت انتخاباتی و توسعه آموزشی به اندازه 69درصد هم تغییری وجود دارد.
    کلیدواژگان: مشارکت انتخاباتی، توسعه آموزشی، دموکراسی، نرخ باسوادی و قشرهای اجتماعی جدید
  • مهدیه حمزه ئی، علیرضا حسینی پاکدهی، علی اصغر کیا صفحه 25
    این مقاله با بررسی تطبیقی مطالب اعتیادمحور چهار روزنامه کی هان، اطلاعات، اعتماد و اعتماد ملی در سال 1386- 1385، عملکرد مطبوعات را در مبارزه با اعتیاد و کنترل این بحران به محک آزمون گذارده است. چارچوب نظری تحقیق بر مبنای نظریه برجسته سازی و دیدگاه دروازه بانی استوار است و روزنامه های مورد بررسی از نظر متغیرهای سبک مطلب، موضوع اصلی مطلب، ماهیت مطلب، نوع ماده مخدر غیرمجاز ذکر شده در تیتر و لید، خبرسازان، نگرش مطلب نسبت به اعتیاد و تیتر در صفحه اول، مورد ارزیابی قرار گرفته اند. تحقیق پیش رو، با روش تحلیل محتوا انجام شده و همه 1462 مطلب منتشر شده پیرامون اعتیاد در چهار روزنامه مذکور در مقطع زمانی مورد بررسی را کدگذاری کرده ست. یافته ها از وجود تفاوت معناداری بین روزنامه های مورد بررسی از نظر متغیرهای یاد شده حکایت دارند.
    کلیدواژگان: اعتیاد، رسانه ها، مطبوعات، برجسته سازی، دروازه بانی
  • مهدی کروبی، مجتبی محمدیان صفحه 63
    تبلیغات به عنوان وجه غالب عناصر ارتباطی سازمان، نقش مهمی را در جهت موفقیت سازمان ایفا می نماید. یکی از رایج ترین الگوهای ساخت تبلیغات، الگوی 5Mمی باشد، که متشکل از پنج تصمیم اساسی شامل، تعیین هدف، اختصاص بودجه، طراحی پیام، انتخاب رسانه و ارزیابی تبلیغ است. در واقع تلاشهای سازمان در مراحل مختلف، همگی، در انتخاب رسانه مناسب معنی پیدا می نماید. با توجه به نقش تبلیغات در ترغیب گردشگران به خرید از یک دفتر خدمات مسافرتی، یکی از راه های ارتقا اثر بخشی تبلیغات، تخصیص صحیح بودجه آن به رسانه های مختلف است. هر رسانه دارای محدودیتها و توانایی های خاص خود است. این محدودی ها و توانایی ها، جهت تعیین میزان اثر بخشی در انجام رسالت تبلیغی آن رسانه، یک سنگ محک است. حال با این تفاسیر اگر رسانه مناسب و اثربخش برگزیده نشود، اثربخشی مجموعه تبلیغاتی (Advertising Campaign)، زیر سوال خواهد رفت. از این رو انتخاب رسانه تبلیغاتی، جز تصمیمات مهم در حوزه بازاریابی و تبلیغات است. امروزه شیوه های متفاوتی برای انتخاب رسانه اثربخش وجود دارد. از شیوه های تجربی گرفته تا شیوه های علمی. محققین در این تحقیق جهت سنجش اثربخشی رسانه های تبلیغاتی، با توجه به الگوی چهار بعدی AIDA اقدام به سنجش اثربخشی رسانه های تبلیغاتی از دیدگاه گردشگران کرده اند. تا از این رهگذار، تصویر مناسبی از دیدگاه گردشگران در ذهن کارشناسان ایجاد گردد و نتایج تحقیق اطلاعات مناسبی را برای تصمیم گیری کارشناسان در اختیار قرار دهد.
    کلیدواژگان: تبلیغات، رسانه، اینترنت، ارتباطات دهان به دهان، گردشگر، اثربخشی رسانه - AIDA
  • بررسی جامعه شناختی اقتصادی بازارچه های مشترک مرزی / مطالعه موردی: بازارچه های مرزی سردشت و پیرانشهر
    علی اصغر سعیدی، خالد اسماعیل زاده، جمال عبدالله پور صفحه 93
    این نوشتار حاصل پژوهشی میدانی از بازارچه های مرزی سردشت و پیرانشهر در استان آذربایجان غربی است که با استفاده از روش کمی و کیفی صورت گرفته است. در این مقاله سعی شده است با رویکرد جامعه شناختی- اقتصادی میزان اثر گذاری بازارچه های مرزی به عنوان یک پدیده اقتصادی بر متغیرهای رفاهی و اجتماعی مورد ارزیابی قرار بگیرد. روش انجام این تحقیق در بخش نظری، کتابخانه ای و اسنادی و در بخش عملی، پیمایشی می باشد. در این بررسی دو بازارچه «کیله» و «تمرچین» به عنوان نمونه انتخاب شده اند تا بررسی دقیق روی آن ها انجام بگیرد. در نهایت با بررسی عمقی مسئله نتایج و دستاوردهای زیر حاصل شده است:- فعالیت بازارچه های مرزی باعث ایجاد اشتغال مستقیم و غیر مستقیم، همچنین تحرک شغلی مرزنشینان گردیده که سهم اشتغال غیر مستقیم به مراتب بیشتر از اشتغال مستقیم می باشد. همچنین فعالیت بازارچه های مرزی باعث افزایش درآمد مرزنشینان گردیده است که در این میان درصد کمی بیشترین درآمد و سهم اکثریت به مراتب کمتر می باشد.
    - استقرار بازارچه و ایجاد اشتغال برای ساکنین مرزنشین نتوانسته از خیل عظیم مهاجران روستایی به شهر بکاهد اما از اقتصاد غیر رسمی در این منطقه تا حد زیادی کاسته است.
    - بازارچه مشترک مرزی تاثیر شگرفی در تامین مایحتاج نیازهای ساکنین مرزنشین نداشته و کالاهای مبادله شده عمدتا رویکرد فرا استانی و فرا منطقه ای دارند.
    - فعالیت و استقرار بازارچه ها در منطقه هر چند توانسته اند دربسیاری از متغیرهای رفاهی بهبود نسبی ایجاد کنند اما در زمینه فراغت نتوانسته اند اثر مثبتی بر جای بگذارند به طوری که بعد از استقرار بازارچه از میزان فراغت پاسخگویان کاسته شده است.
    - علیرغم اینکه بازارچه ها توانسته اند حداقل امنیت نسبی از لحاظ اقتصادی در منطقه ایجاد کنند، متاسفانه ایجاد و رونق بازارچه ها نتوانسته اند به شاخص های امنیت اجتماعی در منطقه کمک شایانی بکنند.
    کلیدواژگان: مرز، مناطق مرزی، جامعه شناسی اقتصادی، وضعیت رفاهی، بازارچه، های مشترک مرزی
  • بهجت یزدخواستی صفحه 135
    انقلاب مشروطه ایران صحنه ای مناسب جهت بررسی حوادث تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران درسالهای 1324 تاکنون می باشد.
    انطباق موقعیت های مختلف درانقلاب مشروطه باتئوری های جامعه شناسانه در یک روش تحقیق براصول شناخت و تحلیل منطقی پدیده اجتماعی، برای ما شرایط کمک در شناخت علل و آثار و پیامدهای در سطوح مختلف درجامعه را مناسب می سازد. نظریه های انقلاب در پی پاسخ به این پرسش اساسی هستند که انقلاب چرا و چگونه روی می دهد و پیامدهای آن چه می باشد؟
    در بین نظریه ی مارکسیست ها (مارکس) و نئومارکسیستها ساختارگرایان (اسکاچ پل) را انتخاب کرده، نظریه مارکس انقلاب بورژوازی با تاکید بر نابرابری برخواسته از تضاد و تغییر در وجه تولید بخشی از واقعیت تاریخی مربوط به نقش تجارو اصناف را در انقلاب مشروطه تبیین کرد، اما درانطباق با انقلاب مذکور توانایی تطبیق کمی دارد.
    نظریه اسکاچ پل انقلاب اجتماعی که از نئومارکسیستها می باشد وبر وجود دولت ضعیفی در یک جامعه کشاورزی با موقعیت نامساعد درعرصه بین المللی و فشار جهت اصلاحات ونوسازی برآن دولت ونهایتا عدم موفقیت دولت با شورش و طغیان کشاورزان با هدایت رهبران شهری انقلاب امکان پذیر می شود. میزان انطباق قابل ملاحظه ای را با مشروطه پیدا کردیم.
    کلیدواژگان: تئوریهای انقلاب (Theories of Revolution)، علل ساختاری (Structural Causes)، نئومارکسیستها (New Marxists)، انقلاب مشروطیت ایران (The Revolution of Iranian)
  • معصومه قاراخانی صفحه 159
    یکی از موضوعات مورد توجه در جامعه شناسی سیاسی تطبیقی، پژوهش تجربی درباره خشونت سیاسی و تبیین رابطه بین متغیرهای اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی با وقایعی است که تحت این عنوان مطرح هستند. این پژوهش در چارچوب رهیافت نوسازی، با اتخاذ رویکرد تطبیقی و کاربرد تحلیل همبستگی کنونیکال به بررسی رابطه میان نوسازی و خشونت سیاسی در کشورهای اسلامی می پردازد. برای سنجش نوسازی از شاخص کیفیت زندگی (QOLI)، و برای سنجش خشونت سیاسی از داده های ثانویه مربوط به خشونت سیاسی استفاده شده است. نتایج حاصل از تحلیل همبستگی کنونیکال دو مجموعه متغیر خشونت سیاسی و نوسازی نشان می دهد، اولا، بین نوسازی و خشونت سیاسی در کشورهای اسلامی رابطه معناداری وجود دارد و ثانیا، متغیرهای فرهنگی و اقتصادی بیشترین همبستگی را با خشونت سیاسی در این کشورها دارند.
    کلیدواژگان: نوسازی، خشونت سیاسی، شاخص کیفیت زندگی، تحلیل همبستگی کنونیکال
|
  • A. Saei Page 1
    In this article electoral participation was analyzed in 9th Iranian presidential election. The article claims that, the rate of electoral participation has problematic variation in the countrys. Through critical reasoning, this paper initially tries to prove that electoral participation is a problematic event in Iran, and then considers the following research question: How can the degree of variations in electoral participation be explained in Iran? ” In response to this question, based on theoretical approaches of Diamond, Huntington, and Lipset, the following hypothesis is proposed: "the higher the level of educational development, the higher the degree of electoral participation". In the next step, the research hypothesis was tested by regression analysis method. Empirical findings revealed that the correlation coefficient of electoral participation with educational development was equal to 0.69, and that the proportion of the variation of electoral participation that is explained was equal to.48.
  • M. Hamzehee, A. Hosseini Pakdehi , A.A. Kia Page 25
    This article attempts to compare the function of four newspapers (Keyhan, Ettelaat, Etemad and Etemad melli) in addiction control. The method of research was content analysis and some of the variables considered in this stady were: the name of the newspaper story styles, story subjects, story nature, attitudes toward addiction, types of narcotics in the title and lead that were published and reflected in these newspapers. The theoretical bases of the study was agenda-setting theory and gatekeeping approach.To analyse and copmare the functionality of the above – mentioned newspapers, the article studied all related news and contents that were published in four newspapers (Keyhan, Ettelaat, Etemad and Etemad melli) during June 26, 2006- June 26, 2007. Using Chi Square (X2) for the analysis findings show that thee is a meaningful difference beween the dependent and independent variables.
  • M. Karobi , M. Mohammadian Page 63
    Advertisement as a dominant communicational factor in any organization plays a decisive role in the organization’s success. M5 pattern, which has been regarded as one of the most popular advertisement patterns, consist of five interrelated steps: 1) goal definition, 2) budget allocation, 3) massage formulation, 4) media selection, and 5) advertisement assessment. Although all of those five steps are important, thoughtful selection of a proper media is viewed as a precondition for goal attainment. The present attitude survey attempts at revealing those advertisement. related factors which contribute to positive decision making in regard to buying ticket or using services that certain travel agencies regularly offer. If proper media for presenting the massage is not selected, advertisement campaign will not lead to expected outcomes. For this reason proper media selection is regarded as a vital element of advertisement campaign. Having four dimensional pattern known as AIDA in mind the authors have carried out an attitude survey aimed at measuring the impacts of advertisement media on selecting travel agencies.
  • A. A. Saeidi , K. Esmaeilzade, J. Abdollahpour Page 93
    This paper was conducted based on a field study of two border common small markets located in Sardasht and Piranshahr. Data gathering instruments were questionnaires and interviews, Along with observation techniques. Findings indicate that: Border common small markets have created new jobs directly and indirectly, although more from the latter type. Besides, they have had positive effect on job mobility.Establishment of border common small markets also has led to an increase in the household incomes of the region.Although these markets have not reversed the current growing rural migration trend, they have controlled informal economic sector. Furthermore, These markets have supplied goods in response to the demands of the other regions and provinces rather than the needs of the region's residents. Some welfare indicators related to nutrition, health, housing and the environment have rather been improved due to these markets. However, leisure time has been decreased. Although border common small markets have led slightly to increasing economic security, they have not influenced social security. The study concludes that because of the limited diffusion capacity, border common small markets can’t help scattered villages in a short period of time.
  • B. Yazdkhasti Page 135
    The Constitutional Revolution of Iran is a good subject for studing historical, cultural, social and political events of Iran from 1324 until now.Studying the Constitutional Revolution using the sociological theories, helps us better to understand its causes and consequences in different levels of the Iranian society. The theories of revolution try to explain why and how revolutions happen and what are their consequences. This article uses Marx's and Skocpol's theories of reuolution in order to explain the Iranian Constitutional Revolution. The study reveals that the neomarxist theory of skocpol can explain the Constitutional Revolution better than that of Marx.
  • M. Qarakhani Page 159
    Empirical research of Political violence and its relations with the political, economic, social and cultural variables is one of the important topics in comparative political sociology. This research utitizes modernization approach with a comparative method to examine the correlation between modernization and political violence among Muslim Countries Using the secondary data of quality of life index (QOL) as an indicator of modernization, and secondary data of political violence, the results of canonical analysis show the correlation between two sets of variables: First, there is a correlation between modernization and political violence, second, there is a high degree of correlation among cultural and economical variables from the set of quality of life (QOL) data with interwar variable from the set of political violence data.